Η παραπάνω ερώτηση μπαίνει επάξια στο πάνθεον των «βαρετών και μη επιδεχόμενων απάντησης ερωτήσεων που δέχεται κατά ριπάς ένας Έλληνας Master of Wine». Εκεί παίρνει τη δεύτερη θέση, μια και το χρυσό μετάλλιο το κερδίζει με κάποια διαφορά η ερώτηση «ποιο είναι το καλύτερο κρασί που έχεις δοκιμάσει ποτέ;».

Το να προσπαθήσω να απαντήσω, μια και για πάντα, σ’ αυτή την ερώτηση μου ήρθε όταν, πριν από λίγους μήνες, σκεφτόμουν το τι θα γράψω στο καλοκαιρινό τεύχος του Grape, που παραδοσιακά είναι στα αγγλικά. Εκεί, πάντα θέλω να βγάλω προς τα έξω το ελληνικό κρασί στα καλύτερά του. Εκεί, έχουμε επισκέπτες. Άρα, αν θέλω να πω κάτι λίγο πιο δύσκολο, πρέπει να το κρατήσω για όταν φύγουν οι επισκέπτες και η πόρτα έχει κλείσει, με εμάς και εμάς μέσα. Άρα, το χειμωνιάτικο Taboo είναι μια καλή ευκαιρία να απαντήσω για το αν εγώ θεωρώ πως το ελληνικό κρασί είναι το καλύτερο στον κόσμο.

Ας πάμε ένα βήμα πίσω. Ο γιόκας μας σχεδιάζει να σπουδάσει φιλοσοφία και έτσι συχνά πιάνουμε κουβέντα για σχετικά θέματα. Κάποια στιγμή μού εξηγούσε πως δεν υπάρχει απάντηση σε μια σκέτη ερώτηση. Πάντα πρέπει να υπάρχει στο τραπέζι και το πλαίσιο που δίνει πνοή στην ερώτηση.

Για παράδειγμα: Είμαστε εμείς οι δύο σε μια παμπ, με μια μπίρα στο χέρι. Όχι εγώ και ο γιος μας, εσύ που κρατάς τώρα το Grape (ή το κοιτάς στο site) και εγώ. Και επειδή οι μπίρες που έχουν περάσει από τα χέρια μας είναι πολλές και έχουμε πάει σε χαλαρή διάθεση, με κοιτάς και με ρωτάς: «Βρε Κωνσταντίνε, ποιο είναι το νόημα της ζωής;».

Θα μπορούσα να απαντήσω: «42. Η απάντηση σε όλα είναι 42». Και θα ήμουν σωστός, τουλάχιστον σύμφωνα με τον Douglas Adams – μπορεί να είχα τελειώσει πριν από λίγες ώρες για δέκατη φορά το υπέροχο «Γυρίστε τον Γαλαξία με ωτοστόπ».

Θα μπορούσα να απαντήσω: «Εύκολη ερώτηση αγαπημένε/αγαπημένη. Το νόημα της ζωής είναι η μεγιστοποίηση της βιομάζας, η μετοίκηση σε πιο ευνοϊκά περιβάλλοντα ή η μορφοποίηση/βελτιστοποίηση των υπαρχόντων». (Αν υπάρχει το νόημα της ζωής σε μία φράση, είναι αυτή η ατάκα. Οι αρχές που πηγάζουν από αυτή διέπουν τα πάντα σε αυτόν τον κόσμο, από το πώς χαλάσατε το δώρο των Χριστουγέννων μέχρι το πώς συμπεριφέρονται τα καρκινικά κύτταρα.)

Σαφέστατα όμως, καμία από τις δύο εξαιρετικές απαντήσεις δεν απαντούν στην ερώτηση. Γιατί δεν οσμίζονται το πλαίσιο μέσα στο οποίο η ερώτηση προσπαθεί να αλιεύσει την απάντηση. Πάμε λοιπόν να δούμε μερικά πιθανά πλαίσια όπου μπορεί να τεθεί η ερώτηση για το ελληνικό κρασί.

Είναι το ελληνικό κρασί το πιο ακριβό;
Με την καμία. Ούτε μιλώντας για μέση τιμή ούτε μιλώντας για τις τιμές των πιο ακριβών κρασιών. Υπάρχουν πάνω από δέκα χώρες που έχουν πλειάδα κρασιών πάνω από μια λιανική των 100 ευρώ, ενώ στην Ελλάδα υπάρχουν ελάχιστα. Εκεί υπάρχει και κίνδυνος για το ελληνικό κρασί, να πω την αλήθεια – το να βάλει κάποιος παραγωγός της χώρας μας το κρασί του 3.000 ευρώ δεν σημαίνει ότι μεμιάς θα γίνει το ελληνικό κρασί το καλύτερο στον κόσμο.

Επίσης, στο Taboo του φθινοπώρου του 2022 μίλησα για την τεράστια διαφορά του να βάζεις το κρασί σου σε μια εξωφρενική τιμή «γιατί έτσι. Πρόβλημα; Σε όποιον αρέσει» και του να πουλάς το κρασί σου σχετικά φθηνά, και η αγορά είναι αυτή που εκτοξεύει την τιμή.

Έχει το ελληνικό κρασί την καλύτερη εικόνα στον οινικό κόσμο;
Φυσικά και όχι. Σιγά σιγά μπαίνουμε στα σαλόνια της υψηλής κοινωνίας, το αξίζουμε, αλλά λίγοι από αυτούς που έχουν πιάσει τους καναπέδες από το 1900 ή και πιο νωρίς αναγνωρίζουν το δικαίωμα να είμαστε εκεί. Αλλά, πού θα πάει, θα σηκωθούν τα παππούδια να πάνε σπίτι, γιατί ήρθε η ώρα για το χαπάκι της πίεσης και θα πλασαριστούμε στον κενό χώρο.

Πάντως, μιλάω με κόσμο στην Ελλάδα και θεωρούν πως ο νούμερο ένα ανταγωνιστής των κρασιών μας είναι η Αυστρία. Ας χαλαρώσουμε. Τους Αυστριακούς θέλουμε μεγάλη προσπάθεια για να τους δούμε, ακόμη και με καλαμάκι.

Σε άσχετες κουβέντες με μη Έλληνες (με βαρβάρους;) μας βάζουν σε κατά μέτωπο κόντρα με Κροατία ή Ουρουγουάη (ναι, κάνουν κρασί). Τη Σλοβενία τη βάζουν ένα τσικ από πάνω μας.

Είναι το ελληνικό κρασί αυτό με την υψηλότερη ποιότητα;
Εδώ είναι πιθανότατα το πλαίσιο που μας βολεύει πιο πολύ από όλα, γιατί ο ορισμός της ποιότητας ίσως να είναι αντικειμενικός ή έστω να συμφέρει να θεωρούμε πως είναι αντικειμενικός. Όμως, θέλουμε «σκληρά» στοιχεία για να πούμε ότι πάμε καλά. Πρέπει να βάλουμε και δεύτερο πλαίσιο μέσα στο αρχικό για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι.

Είναι το ελληνικό κρασί το πιο άξιο παλαίωσης (μια και αυτή η δυνατότητα είναι συνυφασμένη με την υψηλή ποιότητα);
Τα γλυκά ελληνικά κρασιά μπορούν να κρατήσουν σχεδόν για πάντα. Αλλά και σε άλλες χώρες υπάρχουν γλυκά κρασιά που κάνουν το ίδιο. Επίσης, είναι άλλο το «κρατάω για, ας πούμε, έναν αιώνα» και άλλο το «παλαιώνω», δηλαδή γίνεται το κρασί καλύτερο γι’ αυτό το χρονικό διάστημα. Αν πάμε τώρα σε πιο λογικά πράγματα, για παράδειγμα σε ξηρά κρασιά, στον ελληνικό αμπελώνα δεν υπάρχουν περιοχές που συστηματικά να δίνουν φιάλες που να τις δοκιμάζεις μετά τα 20 γενέθλιά τους και να λες «εντάξει, έχουν κι άλλο να δώσουν». Να είναι σχετικά ζωντανές, ναι. Να λες «κρατιέται μια χαρά», ναι. Αλλά το «μην τυχόν και αγγίξεις τις υπόλοιπες φιάλες που έχεις στο κελάρι σου μέσα στην επόμενη πενταετία», δυσκολάκι.

Στους βαρβάρους, όμως, έχουμε αρκετές περιοχές που καταφέρνουν την εξέλιξη για πάνω από εικοσαετία. Αρκετές για να γεμίσουμε αρκετές σελίδες. Bordeaux, Βουργουνδία, Σαμπάνια, Napa, Rioja, Ribera del Duero, Brunello di Montalcino, Barolo και άλλες πολλές. Και σε αυτές δεν μιλάμε για μία ετικέτα που στην τάδε χρονιά πήγε τριάντα χρόνια. Μιλάμε για cornucopia επιλογών.

Έχει το ελληνικό κρασί μαζέψει υψηλές βαθμολογίες από διεθνείς κριτικούς;
Εκεί πάμε όλο και καλύτερα, όλο και χαλαρώνουν τα παιδιά και αφήνουν το ξινισμένο υφάκι σταδιακά. Από την άλλη, σπάω το κεφάλι μου να βρω ελληνικό κρασί που να έχει πάρει σε σημαντικό μέσο βαθμολογία 100 και δεν μπορώ να το βρω, ούτε στις βαθμολογίες του James Suck-my-link. Αν υπάρχει κάπου, θα χαρώ να το μάθω. Στον ανταγωνισμό μπορώ να σκεφτώ πάνω από έντεκα χώρες που έχουν δει τόσα κατοστάρια, που πια το 99άρι είναι απλώς άξιο κουβέντας.

Από την άλλη, για να έχουμε και καλό ρώτημα, θα ήθελα και εγώ να σας κάνω μια ερώτηση:
Τι ζόρι τραβάτε και θέλετε το ελληνικό κρασί να είναι το καλύτερο;
Το ελληνικό κρασί είναι υπέροχο! Είναι ένα κρασί που τελειώνει στο πρώτο ποτήρι και θέλεις να τελειώσεις ολόκληρο το μπουκάλι. Είναι αυθεντικό, προέρχεται από τους αιώνες εμπειρίας που έχουμε στην πλάτη μας, προέρχεται από κάπου και όχι από παντού. Μόνο και μόνο αυτό το σημείο το βάζει σε μια πολύ ιδιαίτερη ελίτ, γιατί αυτό είναι που θέλει πια η αγορά εκεί έξω.

Το ελληνικό κρασί έχει ακόμα λογικότατες τιμές, που σημαίνει ότι μπορούμε όλοι μας να απολαμβάνουμε συγκλονιστικές φιάλες χωρίς να αποχωριζόμαστε το νεφρό. Το ελληνικό κρασί αποτυπώνει εμάς. Τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο. Και αυτό θα πρέπει να μας είναι αρκετό.

Ή επιτρέψτε μου να μη σας κάνω μόνο μία ερώτηση, αλλά να κάνω και δεύτερη:
Ο άνθρωπος που πηγαίνετε και ξαπλώνετε δίπλα του το βράδυ, είναι ο καλύτερος στον κόσμο;
Και τέλος, ακόμα κι αν δεν είναι, που δεν είναι, σας καίγεται καρφί;
Πρέπει να είναι, ό,τι είναι, για ΕΜΑΣ.