Στην αρχή, όλα μοιάζουν φυσιολογικά. Ένας αμπελώνας απλώνεται μπροστά στα μάτια σου, τα αμπέλια φύονται σε απόλυτη τάξη, ο ήλιος φλερτάρει με τα φύλλα τους και ένα ευγενικό αεράκι στροβιλίζει τις μυρωδιές του τοπίου. Όμως, αν παρατηρήσεις λίγο πιο προσεκτικά, κάτι διαφορετικό συμβαίνει. Ο αμπελουργός φαίνεται να παρατηρεί τον ουρανό περισσότερο απ’ ό,τι το έδαφος, κρατάει ημερολόγιο φάσεων της σελήνης και φτιάχνει μυστήρια φυτικά σκευάσματα, αφοσιωμένος σαν μεσαιωνικός αλχημιστής.
Βρισκόμαστε στον κόσμο της βιοδυναμικής αμπελοκαλλιέργειας, όπου το αμπέλι δεν είναι απλώς ένα φυτό, αλλά ένας ζωντανός οργανισμός με προσωπικότητα, που ακολουθεί το δικό του «ωροσκόπιο».
Ένα βιοδυναμικό αμπέλι δεν είναι από αυτά που τρέφονται με χημικά λιπάσματα και βίαιους ψεκασμούς που εξολοθρεύουν ό,τι υπάρχει στο πέρασμά τους. Εδώ τα πράγματα είναι λίγο πιο ρομαντικά, πιο ήπια. Οι μεταβολές του εδάφους είναι πιο αργές απ’ ό,τι σε μια συμβατική καλλιέργεια, τα σκευάσματα που εφαρμόζονται είναι μια σύνθεση οργανικών υλών, τα ζώα μπορούν πολλές φορές να αντικαταστήσουν τα γεωργικά μηχανήματα, ενώ η σελήνη στέκεται οδηγός για κάθε παρέμβαση.
Αντί για χημικά λιπάσματα και ψεκασμούς, οι αμπελουργοί σε αυτές τις καλλιέργειες, είτε φτιάχνουν ειδικά βιοδυναμικά παρασκευάσματα, είτε τα προμηθεύονται από το εμπόριο. Μπορεί κάπου να έχει πάρει το μάτι σας κέρατα ζώου στο έδαφος σε φωτογραφίες οινοποιείων. Πράγματι, πρόκειται για το παρασκεύασμα 500, όπου βοδινό κέρατο γεμίζεται με κοπριά αγελάδας και θάβεται περίπου μισό μέτρο κάτω από την επιφάνεια του εδάφους το φθινόπωρο, εωσότου αποσυντεθεί και λειτουργήσει σαν λίπασμα την άνοιξη.
Υπάρχει και το 501, που είναι χαλαζίας σε μορφή σκόνης, και πάλι μέσα σε κέρατο και θαμμένο για την ίδια εποχή. Στη συνέχεια, αυτό τοποθετείται πότε στο έδαφος και πότε αναμειγμένο με νερό για ψεκασμό στο υπέργειο τμήμα των φυτών.
Πολλές φορές η γεωργία δεν είναι απλώς θέμα καιρού, νερού και καλής διάθεσης. Οι βιοδυναμικοί αμπελουργοί δεν φυτεύουν, δεν κλαδεύουν και δεν τρυγούν τα αμπέλια τους όποτε τους καπνίσει. Όλες οι εργασίες λαμβάνουν χώρα σύμφωνα με το βιοδυναμικό ημερολόγιο, που βασίζεται στη σελήνη και στις πλανητικές κινήσεις και που εμπιστεύονται περισσότερο από κάθε τι άλλο.
Αν σήμερα είναι «ημέρα καρπού», μπορεί να ασχοληθεί με τα σταφυλάκια που ξεμυτίζουν, γυαλίζουν ή παίρνουν χρώμα. Αν είναι «ημέρα ρίζας», τότε αφήνουν τους καρπούς στην ησυχία τους και ασχολούνται με το έδαφος. Αν πάλι είναι «ημέρα άνθους», τότε μπορούν κάλλιστα να θαυμάσουν τις ταξιανθίες του κάθε φυτού και να παρατηρήσουν την αυτο-γονιμοποίησή τους.
Η πανσέληνος, λοιπόν, για πολλούς δεν είναι μόνο για ρομαντικούς περιπάτους στην Πλάκα. Μπορεί να αποτελέσει μια ιδανική μέρα (ή νύχτα) για τις εκάστοτε εφαρμογές στον αμπελώνα, ενώ απαγορευτική χρονική στιγμή για άλλες εργασίες.
Για να τα λέμε πιο σωστά, αυτή η «εναλλακτική» προσέγγιση καλλιέργειας δεν είναι ακριβώς καινούργια μόδα, όπως το αβοκάντο στο τοστ. Η βιοδυναμική γεωργία εμφανίστηκε στις αρχές του 20ού αιώνα, όταν ο Αυστριακός Ρούντολφ Στάινερ ανησύχησε για το ότι η βιομηχανική γεωργία είχε αρχίσει να διαλύει τη ζωτική ενέργεια της γης, δηλαδή, τη γονιμότητα του εδάφους — όπως τα αντιβιοτικά στον άνθρωπο.
Έτσι, το 1924, σε μια σειρά διαλέξεων, παρουσίασε έναν νέο γεωργικό αλγόριθμο που βασίστηκε στις εξής τρεις αρχές:
Ο αμπελώνας είναι ζωντανός οργανισμός – Δηλαδή, ένα αρμονικό οικοσύστημα που αυτοσυντηρείται.
Ο σεληνιακός και πλανητικός κύκλος επηρεάζει τα φυτά – Όπως το φαινόμενο της παλίρροιας στη θάλασσα, έτσι επηρεάζει και όλους τους χυμούς, μαζί και αυτούς στους ζωντανούς οργανισμούς.
Οι ειδικές «θεραπείες» του εδάφους – Όπως τα γεμιστά κέρατα που «ωριμάζουν» στο έδαφος, αντί για τα χημικά λιπάσματα διαφόρων χρωμάτων.
