Τα φύλλα της αμπέλου δεν είναι αγαπητά και λαχταριστά μόνο για τη γιαγιά μας, που μαζεύει τα πιο τρυφερά και αθειάφιστα, για να φτιάξει τους δοξασμένους ντολμάδες της. Αποτελούν τον ύψιστο μεζέ και για πολλά άλλα πλάσματα στον κόσμο μας, ενώ για μερικά άλλα, ένα φύλλο μπορεί να γίνει το πιο ασφαλές καταφύγιο για να στήσουν το σπιτικό τους.

Το επίσημο όνομά του είναι Byctiscus betulae L., και θα μπορούσε να παρομοιαστεί η φιγούρα του με έναν μικροσκοπικό Λούκι Λουκ. Όχι γιατί σωματοτυπικά το έντομο αυτό θυμίζει τον αγαπημένο μας ήρωα από τα κόμικς, αλλά γιατί κι αυτός, ζώντας στην εξοχή… φτιάχνει τσιγάρα κάτω από τον καυτό ήλιο.

Η πρώτη ταχυκαρδία του αμπελουργού λαμβάνει χώρα με την παρατήρηση μικρών κηλίδων στο χρώμα ενός ώριμου πεπονιού. Ναι, έχουμε πάλι μουσαφιρέους… δυστυχώς. Την περίοδο Απριλίου με Μάιο, εμφανίζεται στην άμπελο ο λεγόμενος Τσιγαρολόγος ή Σιγαροποιός, ένα μικρό έντομο που εκείνη την εποχή τρέφεται με τους τρυφερούς οφθαλμούς του φυτού και τους καταπράσινους, τραγανούς φλοιούς τόσο των βλαστών όσο και των φύλλων. Τί ζωή κι αυτή! Να ζεις μέσα στο φαγητό σου.

Η ζωή του καουμπόη αυτού ξεκινάει ωστόσο από το έδαφος σαν προνύμφη και μετά συνεχίζει πάνω στο φυτό απολαμβάνοντας τα φρέσκα γεύματά του. Ο τύπος δροσίζεται μεταξύ των φύλλων του αμπελιού, μπορεί να σφυρίζει αδιάφορα όταν περνάει το τρακτέρ και κάνει ζωή χαρισάμενη. Ίσως να φοράει και κανένα ψάθινο καπέλο ξαπλωμένος πάνω στο φύλλο, σταυροπόδι.

Όταν ξεκινάει δε το καλοκαίρι, χτυπάει το καμπανάκι του μητρικού ενστίκτου στις θηλυκές «τσιγαρολογίνες» και περιτυλίγουν τα φύλλα, σχηματίζοντας ένα κυλινδρικό σχήμα σαν τσιγάρο. Εκεί εναποθέτουν με περηφάνια τα μικροσκοπικά αυγά τους, που ανέρχονται σε αριθμό τριών έως οκτώ. Η κατασκευή αυτή της «τσιγαρομορφικής θήκης» απαιτεί εργασία περίπου πέντε ημερών.

Οι προνύμφες με τη σειρά τους, όταν εκκολαφθούν, θα αρχίσουν να τρέφονται από το εσωτερικό του φύλλου σε πλήρη λαιμαργία. Για να φτάσουν στην ενηλικίωσή τους, χρειάζονται σχεδόν έναν μήνα. Κι όπως όλες οι μανάδες λένε πως τα παιδιά μεγαλώνουν και φεύγουν, έτσι και οι ενήλικοι τσιγαρολόγοι ακολουθούν το ίδιο μοτίβο: χαράσσουν τον μίσχο του φύλλου και αφήνονται στην ελεύθερη πτώση της ανεξαρτησίας τους, καταλήγοντας στο έδαφος, όπου και διαχειμάζουν, ξεκινώντας έναν νέο κύκλο — ή ένα νέο έργο καταστροφής.

Γενικά, συνιστάται η καταστροφή των προσβεβλημένων φύλλων, ενώ σε συνθήκες που οι πληθυσμοί έχουν αυξηθεί, χρησιμοποιούνται φυτοπροστατευτικά σκευάσματα, κοινώς εντομοκτόνα. Μπορεί ο κύριος να μην προσβάλλει άμεσα τον πολύτιμο καρπό μας, αλλά εκείνο που καταπονείται από τη δραστηριότητά του είναι η φωτοσυνθετική λειτουργία του φυτού.

Για να φέρει εις πέρας η άμπελος τη θρέψη των υγιών σταφυλιών που θα φτάσουν στο οινοποιείο, είναι απαραίτητο τα φύλλα να είναι λειτουργικά, ώστε να φωτοσυνθέτουν σωστά και να στέλνουν με αλυσιδωτές διεργασίες τα απαραίτητα θρεπτικά στους καρπούς. Αν έχουμε φύλλα σαν να έχουν βγει από πακέτο τσιγάρα, τότε δύσκολα θα είναι αποτελεσματικά. Είναι τα όργανα που φέρουν τα «εργοστάσια» μετατροπής της ηλιακής ενέργειας σε χημική: τους χλωροπλάστες.

Επομένως, ο τσιγαρολόγος είναι ένας ύπουλος και σιωπηλός εχθρός, που όσο στρίβει τσιγάρα, η παραγωγή υποβαθμίζεται.