Όταν συναντιούνται άνθρωποι με όραμα, γεννιούνται ιδέες. Και όταν αυτές οι ιδέες βρίσκουν συνεχιστές, αποκτούν σάρκα και οστά.

Ο Γιάννης Μπουτάρης δεν πρόλαβε να δει υλοποιημένη την ιδέα του που ξετυλίχθηκε μέσα από τη γνωριμία του με τον Γιάννη Τροχόπουλο, τον άνθρωπο πίσω από τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Βέροιας και την ΑΜΚΕ Future Library, για τη δημιουργία μιας βιβλιοθήκης οίνου στην «πόλη του οίνου», τη Νάουσα, εκεί απ’ όπου ξεκίνησαν όλα για την οικογένεια Μπουτάρη και εκεί όπου εξακολουθεί να χτυπά η καρδιά της Κυρ-Γιάννη.

Έναν ακριβώς χρόνο μετά την απώλειά του, όσοι βρεθήκαμε στα εγκαίνια της ΒΙΒΟΝ στις 9 Νοεμβρίου νιώθαμε την παρουσία του να φωτίζει τον χώρο στο διατηρητέο κτίριο της οδού Χατζημαλούση 17, οικία και οινοποιείο της οικογένειας Μπουτάρη στις αρχές του 20ού αιώνα.

Έναν χώρο που φιλοδοξεί να αποτελέσει πόλο έλξης για μαθητές και ερευνητές, ανθρώπους που αγαπούν το κρασί αλλά και την ιστορία, τους ίδιους τους ανθρώπους του κρασιού. Μέρος του δικτύου της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης της Βέροιας, η ΒΙΒΟΝ είναι η πρώτη θεματική βιβλιοθήκη της χώρας μας, ένας πολυδιάστατος χώρος μελέτης, έρευνας, εκπαίδευσης και διάδρασης που προσφέρει πρόσβαση σε εξειδικευμένα βιβλία και περιοδικά, αναγνωστήριο, ηλεκτρονικές πηγές και βάσεις δεδομένων.

Η αρχική συλλογή της ΒΙΒΟΝ περιλαμβάνει τις δωρεές δύο κορυφαίων προσωπικοτήτων του ελληνικού κρασιού –και όχι μόνο–, της Σταυρούλας Κουράκου-Δραγώνα και του Γιάννη Μπουτάρη, καθώς και αρχειακό υλικό του Κτήματος Κυρ-Γιάννη και της ιστορικής Μπουτάρη Οινοποιητικής. Στόχος είναι ο συνεχής εμπλουτισμός της συλλογής, ενώ παράλληλα θα ξεκινήσει και η δημιουργία της πρώτης ψηφιακής Βιβλιοθήκης Οίνου, με υλικό (αρχεία, ετικέτες, αντικείμενα, φωτογραφίες κ.λπ.) από τους οινοποιούς της περιοχής αλλά και της υπόλοιπης Ελλάδας.

Με τον Μιχάλη Μπουτάρη, νεότερο γιο του Γιάννη Μπουτάρη, στο τιμόνι και σημαντικούς συνοδοιπόρους τον Γιάννη Τροχόπουλο, τον Master of Wine Κωνσταντίνο Λαζαράκη, ο οποίος αναλαμβάνει ρόλο book curator, και φυσικά την ενεργό συμμετοχή του Κτήματος Κυρ-Γιάννη, η βιβλιοθήκη έχει στόχο να προάγει τον οινικό πολιτισμό με βιωματικές δράσεις για όλες τις ηλικίες και ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα.

Στηρίζει την επιστημονική έρευνα και μελέτη, με έμφαση στη βιώσιμη αμπελοκαλλιέργεια απέναντι στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, δίνει βήμα διαλόγου και συμπράξεων ανάμεσα σε πολίτες, μαθητές και σπουδαστές, επιστήμονες και ερευνητές, επιχειρήσεις και συλλογικότητες, καθώς και οινοποιούς, αμπελουργούς και επαγγελματίες του οινικού κλάδου.

«Η ιδέα του αείμνηστου Γιάννη Μπουτάρη έγινε πραγματικότητα. Με κόπο, επιμονή, ενθουσιασμό και έμπνευση πολλών ανθρώπων. Μια βιβλιοθήκη-χώρος έρευνας, μάθησης, ανταλλαγής εμπειριών, αλλά κυρίως τοπόσημο για την ταυτότητα της Νάουσας», ήταν τα λόγια του κ. Τροχόπουλου κατά την ομιλία του στην κλειστή εκδήλωση που οργανώθηκε μία ημέρα πριν από τα επίσημα εγκαίνια, παρουσία της οικογένειας του Κυρ-Γιάννη, στενών φίλων και συνεργατών και προσωπικοτήτων της πόλης της Νάουσας.

Χρειάστηκε πράγματι να δουλέψουν πολλοί άνθρωποι για να μπορέσει αυτή η ιδέα του Γιάννη Μπουτάρη να πάρει σάρκα και οστά. «Τα εμπόδια ήταν πολλά, όμως αυτή τη φορά ήταν σαν ένα μαγικό χέρι να με βοήθησε να τα ξεπεράσω», λέει ο Μιχάλης Μπουτάρης, ο οποίος τους τελευταίους μήνες αφοσιώθηκε πλήρως στην υλοποίηση αυτής της ιδέας.

Τι κρύβεται, όμως, πίσω από τους πέτρινους τοίχους του ανακαινισμένου κτιρίου της οδού Χατζημαλούση;

Περνώντας το κατώφλι, αρχικά ο επισκέπτης συναντά την παλιά τσιμεντένια δεξαμενή ζύμωσης όπου οινοποιούνταν τα κρασιά της οικογένειας Μπουτάρη στις αρχές του 20ού αιώνα.

Εδώ οι επισκέπτες σήμερα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν ένα αντικείμενο από την κιτς συλλογή του Γιάννη Μπουτάρη και, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, να το αποτυπώσουν τρισδιάστατα, δημιουργώντας μια μοναδική digital συλλογή.

Μέσα στα σχέδια είναι ο συνδυασμός της φυσικής και επαυξημένης πραγματικότητας, προσφέροντας εμπειρίες σχετικά με την αισθητηριακή ανακάλυψη του Ξινόμαυρου αλλά και την πλοήγηση σε οινικές ιστορίες της αρχαιότητας, μέσα από μια συλλογή σφραγίδων και νομισμάτων.

Μέσα στον ζεστό και φιλόξενο χώρο της ΒΙΒΟΝ, ο επισκέπτης έχει πρόσβαση σε βιβλία και περιοδικά αμπελοοινικού περιεχομένου, πολλά από τα οποία είναι εξαιρετικά σπάνια και δυσεύρετα, ενώ νέες εκδόσεις θα κρατούν τη συλλογή ενημερωμένη και επίκαιρη.

Καθώς δεν είναι δανειστική βιβλιοθήκη, προσφέρεται ένας ειδικός χώρος αναγνωστηρίου με άπλετο φυσικό φως, με ελεύθερη σύνδεση στο διαδίκτυο και υπολογιστή με ελεύθερη πρόσβαση σε πηγές εξαιρετικά χρήσιμες για τον σπουδαστή, τον ερευνητή ή και τον οινόφιλο.

Στο ισόγειο λειτουργεί και ένα μικρό πωλητήριο οινικών βιβλίων, καθώς και αναμνηστικών της βιβλιοθήκης, ένας τρόπος υποστήριξης της λειτουργίας της ΒΙΒΟΝ, δεδομένου ότι η πρόσβαση σε αυτήν είναι για όλους δωρεάν.

Όπως τόνισε και ο Μιχάλης Μπουτάρης, «το εγχείρημα βασίζεται στις συνέργειες και στην ανεκτίμητη αρωγή δωρητών και στρατηγικών εταίρων μας».

Στοχεύοντας να λειτουργήσει ως αφετηρία της οινοτουριστικής εμπειρίας της Νάουσας, η ΒΙΒΟΝ αποτελεί σημείο ενημέρωσης για όλα τα οινοποιεία της ζώνης και τις προγραμματισμένες εκδηλώσεις, σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Οινοποιών και Αμπελουργών Νάουσας.

Όπως είπε και ο Κωνσταντίνος Λαζαράκης MW, μόνο όταν υπάρχουν διακλαδικοί θεσμοί «μπορείς να πεις με σιγουριά πως αυτός ο κλάδος σχεδιάζει το αύριο με έναν πραγματικά βιώσιμο για όλους τρόπο».

Η ΒΙΒΟΝ είναι ταυτόχρονα ένα σημάδι πως ο χώρος του κρασιού στην Ελλάδα επιδιώκει την ωριμότητα, αλλά και ένα σκαλοπάτι προς αυτήν.