Κλείστε τα μάτια και ακολουθήστε με. Είναι ένα δροσερό, παραδόξως, μεσημέρι στα τέλη Ιουνίου, ο δρόμος είναι σχεδόν άδειος, στο βάθος ορθώνεται μια οροσειρά, θέτοντας ένα επιβλητικό όριο στην περιοχή, πάνω της απλώνεται ένα λευκό σεντόνι από σύννεφα. Το όνομά της Sierra de Cantabria και γύρω υπάρχουν μόνο αμπέλια, μέχρι εκεί που μπορεί να φτάσει το μάτι. Ανοίξτε τα μάτια· καλώς ήρθατε στη Rioja.
Αν και τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη κινητικότητα σε όλη την Ισπανία από νέους παραγωγούς, οι οποίοι φέρνουν στο προσκήνιο ξεχασμένες ποικιλίες και παραδοσιακές μεθόδους παραγωγής, με σκοπό να αναδείξουν τη διαφορετικότητα κάθε περιοχής, η Rioja παραμένει η πιο διάσημη και μεγαλύτερη οινικά ζώνη της.
Επιλέξαμε να κάνουμε το ταξίδι στα τέλη Ιουνίου για να συμμετάσχουμε στην Batalla del Vino, τη μεγάλη γιορτή που λαμβάνει χώρα στο Haro και στα γύρω βουνά προς τιμήν του Αγίου Πέτρου.
Οι ντόπιοι ανεβαίνουν τις πρώτες πρωινές ώρες της 29ης Ιουνίου στο κοντινό βουνό (με τα πόδια), ντυμένοι στα άσπρα και με κόκκινα φουλάρια, «εξοπλισμένοι» με όση ποσότητα κρασιού μπορούν να κουβαλήσουν. Το αποτέλεσμα είναι μια «μάχη» όπου πετάνε τόνους κρασιού ο ένας στον άλλο, χορεύοντας και τραγουδώντας σε έκσταση.
Αν και δεν προλάβαμε τη «μάχη», καθώς δεν καταφέραμε να φτάσουμε πριν από το μεσημέρι, συμμετείχαμε το ίδιο βράδυ στη γιορτή που γίνεται στην πόλη για την ολοκλήρωση των εορτασμών και χορέψαμε παρέα με ανθρώπους όλων των ηλικιών, συνοδεία φυσικά άφθονου τοπικού κρασιού και tapas…
Το πρωί της Κυριακής ξεκινήσαμε χαλαρά, χωρίς ιδιαίτερο πρόγραμμα, καθώς πολλά από τα οινοποιεία είναι κλειστά για επίσκεψη το Σαββατοκύριακο. Βόλτα στα κοντινά χωριά, που βρίσκονται διάσπαρτα ανάμεσα στους αμπελώνες, με πολλά παραδοσιακά στοιχεία στην αρχιτεκτονική τους, ενώ κάποια διατηρούν ακόμα τα τείχη, τους καθεδρικούς και τα τεράστια σπίτια των ευγενών της περιοχής.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα ντολμέν, μία από τις πρώτες καταγεγραμμένες προσπάθειες του ανθρώπου να δημιουργήσει τόπους λατρείας και τιμής των νεκρών. Προσωπική πρόταση, το ντολμέν της Μάγισσας, το οποίο είναι εξαιρετικά διατηρημένο, σε ένα πανέμορφο σημείο και με μια ιδιαίτερη ενέργεια για τους φίλους του μεταφυσικού.
Πίσω στο κρασί: Παρότι την Κυριακή οι επισκέψεις είναι περιορισμένες, υπάρχουν αρκετά από τα μεγάλα οινοποιεία τα οποία διαθέτουν εστιατόριο και wine bar για τους επισκέπτες τους και είναι ανοιχτά. Ξεκινήσαμε την περιήγησή μας από τα οινοποιεία Eguren Ugarte και Bodegas Ysios.
ΕGUREN UGARTE
Δοκιμάσαμε τρεις ετικέτες:
Η πρώτη ήταν το μονοποικιλιακό Maturana, προερχόμενο από μια ποικιλία που χρησιμοποιείται συνήθως σε blend, με βαθύ χρώμα, πολύ έντονο αρωματικά, με μαύρο φρούτο και βοτανικότητα και αρκετά έντονες τανίνες. Ενδιαφέρον, αλλά κάπως σκληρό. Η συνέχεια ήταν πολύ καλύτερη με το Μartin Cendoya 2017, μια Reserva με όλα τα χαρακτηριστικά που περιμένεις να βρεις από το στιλ αυτό. Τέλος, η μεγάλη έκπληξη ήταν η λευκή Reserva του οινοποιείου, του 2019, ένα από τα πιο ωραία λευκά του ταξιδιού, με εξαιρετική ισορροπία φρούτου και βαρελιού και φρεσκάδα από την οξύτητα.
ΒΟDEGAS YSIOS
Το οινοποιείο αυτό είναι διάσημο αρχιτεκτονικά, καθώς η σκεπή του είναι σχεδιασμένη από τον Santiago Calatrava. Το κτίριο είναι πράγματι εντυπωσιακό, σε ό,τι αφορά τα κρασιά τους, ωστόσο, είναι μάλλον δυσεύρετα εξαιτίας της μικρής παραγωγής. Δοκιμάσαμε δύο ετικέτες, το λευκό τους, ένα κομψό κρασί που εστιάζει περισσότερο στο φρούτο, αλλά χωρίς μεγάλες εντάσεις, και μία ακόμη πολύ ωραία έκπληξη, το Single Vineyard Εl Nogal, από 100% Τempranillo, μία από τις πιο κομψές εκδοχές της ποικιλίας, με υπέροχο φρούτο και μεταξένια αίσθηση στο στόμα.
Την επόμενη ημέρα ξεκίνησε το καθαρά γευσιγνωστικό σκέλος του ταξιδιού, με την αρχή να γίνεται από τη Rioja Oriental, το παρεξηγημένο κομμάτι της Rioja. Η περιοχή αυτή είναι το πιο επίπεδο και πιο ζεστό μέρος της D.O.Ca, γι’ αυτόν τον λόγο παραδοσιακά οι κάτοικοι ασχολούνταν περισσότερο με την καλλιέργεια όχι μόνο σταφυλιών, αλλά και οπωροφόρων, κερασιών, λαχανικών και άλλων. Ακόμα και σήμερα εδώ παράγεται μεγάλο μέρος των σταφυλιών, που στη συνέχεια πωλείται στα μεγάλα οινοποιεία της Alavesa και της Alta. Παλαιότερα η έμφαση δινόταν περισσότερο στην ποσότητα παρά στην ποιότητα, με αποτέλεσμα πολλοί παραγωγοί να αντικαταστήσουν την παραδοσιακή ποικιλία της περιοχής, Garnacha, η οποία ήταν πιο ανθεκτική στη ζέστη και ταίριαζε καλύτερα στα εδάφη της περιοχής, με την πιο παραγωγική Τempranillo. Η έμφαση εξακολουθούσε να δίνεται στην παραγωγή σταφυλιού και όχι κρασιού, με αποτέλεσμα η περιοχή αυτή να θεωρείται κατώτερη ποιοτικά σε σχέση με τις άλλες περιοχές της Rioja.
PALACIOS | REMONDO
H αρνητική εικόνα της περιοχής δεν φαίνεται να πτόησε τον Alvaro Palacios, έναν από τους θρύλους του ισπανικού κρασιού, ο οποίος μετά τη φήμη που απέκτησε στο Priorat, μία από τις πιο προβεβλημένες οινικές περιοχές της Ισπανίας, επέστρεψε στη Rioja Οriental για να αναλάβει το οικογενειακό του οινοποιείο, Palacios | Remondo. Ο Alvaro Palacios είναι από τους πρωτεργάτες της αλλαγής της νομοθεσίας τόσο στη Rioja, όσο ακόμη περισσότερο στο Priorat και το Bierzo, με στόχο τη δημιουργία ενός συστήματος αντίστοιχου της Βουργουνδίας, μιας πυραμίδας δηλαδή που ξεκινά από τα πιο generic κρασιά και καταλήγει στα Grand Crus. Η επίσκεψή μας ξεκίνησε από τα ιδιόκτητα αμπέλια τους, που βρίσκονται στο βουνό έξω από την πόλη του Alfaro.
Βόλτα με το 4×4 στα βουνά και πρώτη στάση στο Finca Montesa, το μεγαλύτερο από τα ιδιόκτητα αμπέλια και αυτό στο οποίο έχει γίνει η περισσότερη δουλειά. Το συγκεκριμένο αμπελοτόπι είχε τελείως διαφορετική εικόνα πριν αναλάβει o Alvaro Palacios. Ήταν φυτεμένο σχεδόν εξ ολοκλήρου με Tempranillo με διαμόρφωση Cordon. Πλέον έχει ολοκληρωθεί η μεταφύτευση του αμπελώνα με Garnacha με τη μέθοδο του μπολιάσματος, ώστε να διατηρηθεί το ριζικό σύστημα, και τα φυτά έχουν μετατραπεί σε θάμνους ξανά, σύμφωνα με την παράδοση της περιοχής.
Εδώ βρίσκεται και το κομμάτι του αμπελώνα από το οποίο προέρχεται το μοναδικό λευκό κρασί του οινοποιείου, φυτεμένο με τη βασική λευκή ποικιλία της Rioja, τη Viura. Δεύτερη στάση ακριβώς πίσω από το Montesa, όπου βρίσκεται ένα αμπέλι με μεγαλύτερη πυκνότητα φύτευσης, το οποίο προς το παρόν μπαίνει στο blend του Montesa. Από πάνω του ακριβώς βρίσκεται και το παλαιότερο σε ηλικία αμπελοτόπι τους, το οποίο δίνει την ετικέτα Propiedad.
Ανεβαίνοντας κι άλλο προς το βουνό, φτάνουμε στο ψηλότερο φυτεμένο σημείο και στο αμπέλι του Valmira (σημαίνει «κοιλάδα με θέα»), απ’ όπου η θέα είναι όντως εκπληκτική στη γύρω περιοχή και η θερμοκρασία αρκετά πιο χαμηλή. Επιστροφή στο οινοποιείο για να δοκιμάσουμε κρασιά από τα αμπελοτόπια που μόλις είχαμε επισκεφθεί. Αυτό που ξεχώρισε στα συγκεκριμένα κρασιά, πέρα από την ποιότητα, είναι η φινέτσα και η εξαιρετικά ντελικάτη παρουσία του βαρελιού, στοιχείο το οποίο τα τελευταία χρόνια αρχίζει να γίνεται trend στους νεότερους παραγωγούς της περιοχής.
Δοκιμάσαμε:
Placet Valtomelloso: Αρχή με το βουργουνδέζικης έμπνευσης λευκό από Viura και με ωρίμανση σε βαρέλι. Εξαιρετική ισορροπία φρούτου και βαρελιού, με την οξύτητα να δίνει την απαραίτητα φρεσκάδα.
Montesa: Συνέχεια με την έκπληξη της δοκιμής. Δύο χρονιές Montesa, 2020 και 2021, με το δεύτερο να κερδίζει στα σημεία, αλλά και τα δύο να παραμένουν εξαιρετικά. Μαύρο και κόκκινο φρούτο, λουλούδια, βοτανικότητα και μια υπέροχη αίσθηση στο στόμα. Ένα κρασί με ποιότητα τριπλάσιας τιμής εύκολα!
Viñas Viejas de la Propiedad, από τα παλιά κλήματα. Η αίσθηση είναι ότι πρόκειται για ένα κρασί-φυσική συνέχεια του Montesa, με παρόμοια αρώματα αλλά και περισσότερη συμπύκνωση, που θα έλεγα ότι θέλει λίγο καιρό ακόμα στη φιάλη για να δείξει τα καλύτερά του.
Valdelareina & Quiñon de Valmira. Oλοκληρώσαμε με τα δύο αυτά κρασιά που βρίσκονται στην κορυφή της πυραμίδας.
Το πρώτο αποτελεί την καινούργια ετικέτα του οινοποιείου και ήταν η πρώτη της εμφιάλωση. Το δεύτερο είναι ένα θρυλικό κρασί που ανεβαίνει πολύ και τιμολογιακά. Και τα δύο ήταν ακόμη πολύ νεαρά. Το πρώτο τη συγκεκριμένη μέρα ήταν πιο ανοιχτό, με πολύ έντονα αρώματα από άνθη και κόκκινο φρούτο. Τρομερή φρεσκάδα από το φρούτο και την οξύτητα και μια ενέργεια που ένιωθες να διαπερνά το κρασί.
Το Valmira ήταν πολύ κλειστό κατά τη διάρκεια της δοκιμής, άρχισε να ανοίγει γύρω στη μισή ώρα αργότερα, με κόκκινα φρούτα και άνθη, και αυτό σε ένα φόντο βαρελιού. Παρ’ όλα αυτά, στο στόμα έδειχνε ότι είναι κρασί το οποίο μετά από μερικά χρόνια στη φιάλη θα λάμψει. Είχε την ίδια φρεσκάδα, αλλά με μεγαλύτερο βάθος και τρομερή διάρκεια.
Δυστυχώς, δεν είχαμε χρόνο για να κάνουμε βόλτα στην πόλη, καθώς το Alfaro από το Haro είναι πάνω από μία ώρα μακριά και έπρεπε να επιστρέψουμε για το επόμενο οινοποιείο, όμως χάρη στους φιλόξενους Ισπανούς η δοκιμή συνοδεύτηκε από εξαιρετικό jamon, ψωμί και το ελαιόλαδο που παράγουν οι ίδιοι στο Priorat.
ΑRTUKE
«Σφαίρα» πίσω στη Rioja Alavesa και συγκεκριμένα στο χωριό Baños de Ebro για επίσκεψη στο οινοποιείο Artuke, που αν και έχει μικρή παραγωγή, δημιουργεί αίσθηση τα τελευταία χρόνια με την ποιότητά του, λαμβάνοντας εξαιρετικές βαθμολογίες από οινοκριτικούς.
O συγκεκριμένος παραγωγός ακολουθεί και αυτός το πιο σύγχρονο στιλ Rioja, δίνοντας έμφαση στην προέλευση των σταφυλιών και όχι τόσο στη διαδικασία οινοποίησης. Αναμενόμενη λοιπόν η χρήση μεγαλύτερων βαρελιών και το μικρότερο διάστημα ωρίμανσης σε αυτά, με σκοπό το πιο καθαρό φρούτο και τη δημιουργία κρασιών αντιπροσωπευτικών της προέλευσής τους.
Δοκιμάσαμε:
Pies Negros: Η δοκιμή ακολούθησε μια κάπως παράδοξη οδό, ξεκινώντας με ένα village wine από το χωριό Abalos. Ένα ωραίο κρασί από Tempranillo με μικρή προσθήκη Graciano, με ωραίο, φρέσκο μαύρο φρούτο, βοτανικότητα και νότες λουλουδιών. Διακριτικό το βαρέλι, με την οξύτητα να εξισορροπεί το αλκοόλ, και απαλές τανίνες.
Finca de los Locos: Πήρε το όνομά του από το αμπέλι που αγόρασε ο παππούς των σημερινών ιδιοκτητών. Το αμπέλι αυτό δεν υποστήριζε την παραγωγή μεγάλης ποσότητας σταφυλιών κι εκείνη την εποχή όλοι θεώρησαν πολύ τολμηρή την απόφασή του να το αγοράσει. Ο χρόνος, ωστόσο, τον δικαίωσε. Το κρασί είναι πιο έντονο από το προηγούμενο. Πιο ξεκάθαρα φρουτώδες παρά ανθικό και στο στόμα είχε τις πιο έντονες τανίνες από όλα τα κρασιά τους. Ένα ρωμαλέο κρασί που μάλλον θα πρέπει να μείνει στην άκρη για μερικά χρόνια.
Paso las Mañas: Προέρχεται από ένα από τα υψηλότερα αμπελοτόπια στην περιοχή και πολύ νεαρά αμπέλια Τempranillo. Παρ’ όλα αυτά, ήταν πολύ ισορροπημένο, με βάθος και συμπύκνωση φρούτου και πολύ απαλή αίσθηση.
El Escolladero και La Contenada Τα δύο κορυφαία και πιο φημισμένα κρασιά του οινοποιείου. Προέρχονται και τα δύο από παλιά αμπέλια Tempranillo σε αρκετά μεγάλο υψόμετρο. Το πρώτο είναι λίγο πιο ώριμο και γεμάτο, ενώ το δεύτερο πιο αιθέριο και αρωματικό. Και τα δύο είχαν βελούδινη αίσθηση στο στόμα και πολύ μακρά επίγευση. Απλώς υπέροχα.
Λίγο πριν από το τέλος δοκιμάσαμε το μοναδικό λευκό του οινοποιείου, το Trascuevas. Ένα blend από Viura κατά κύριο λόγο και προσθήκη Malvasia και Palomino. Εσπεριδοειδή, πυρηνόκαρπα και ορυκτότητα μαζί με λίγο τσακμάκι, το οποίο του ταίριαζε πολύ. Στο στόμα αρκετά γεμάτο, με την οξύτητα να του χαρίζει φρεσκάδα.
Τέλος, κλείσιμο με το βασικό τους κόκκινο, το Artuke. Εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα απολαυστικό κρασί φτιαγμένο με τη μέθοδο των Beaujolais, με γεμάτο φρούτο, ιδανικό για κάθε μέρα.
Η επόμενη ήταν η πιο φορτωμένη οινικά μέρα, με προγραμματισμένες επισκέψεις σε τρία οινοποιεία, τα οποία στην πορεία έγιναν πέντε. Το πρωινό της ημέρας το περάσαμε στο οινικό κέντρο της Rioja και δεύτερη μεγαλύτερη πόλη, το Haro, και συγκεκριμένα στο Barrio de la Estacion – πήρε το όνομά του από τον πρώτο σιδηροδρομικό σταθμό της περιοχής, που δημιουργήθηκε με σκοπό την αποστολή κρασιών στη Γαλλία την εποχή της φυλλοξήρας.
LOPEZ DE HEREDIA VINA TONDONIA
Ξεκινήσαμε με ένα από τα πιο παλιά και θρυλικά οινοποιεία της Rioja –ιδρύθηκε το 1870–, με το δικό του ξεχωριστό στιλ κρασιών, τα οποία πολλές φορές βγαίνουν στην αγορά μία και δύο δεκαετίες μετά τον τρύγο.
Πραγματικά, η εμπειρία τού να επισκέπτεσαι ένα τόσο ξεχωριστό οινοποιείο δεν μπορεί να χωρέσει σε μερικές γραμμές. Κατ’ αρχάς ξεχωρίζει αρχιτεκτονικά, με τον εντυπωσιακό πύργο και τα κόκκινα παράθυρα, ένας «καθεδρικός ναός» αφιερωμένος στο κρασί, όπως τον οραματίστηκε ο ιδρυτής D. Rafael López de Heredia y Landeta.
Αρχή από την αίθουσα παραλαβής των σταφυλιών, όπου γίνεται και η ζύμωση. Παλαιά τεράστια βαρέλια, τα ίδια που πρωτοχρησιμοποιήθηκαν όταν ιδρύθηκε το οινοποιείο και απλώς επισκευάζονται όποτε υπάρχει ανάγκη. Η παλαιότητά τους σε συνδυασμό με το πάχος των τρυγικών εγγυώνται ότι δεν θα αποκτήσουν τα κρασιά αρώματα ξύλου καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής τους στα βαρέλια.
Κατεβήκαμε προς τους χώρους όπου βρίσκονται τα βαρέλια παλαίωσης, τα οποία είναι κυριολεκτικά παντού. Το πώς θυμούνται οι άνθρωποι που εργάζονται εκεί πού θα βρουν το κάθε κρασί είναι πραγματικά θαύμα. Περίπου 13.000 βαρέλια βρίσκονται στο οινοποιείο με κρασιά διαφορετικού χρώματος, ηλικίας και φυσικά για διαφορετικές ετικέτες.
Οι τοίχοι είναι καλυμμένοι με μούχλα και στην ερώτησή μας «γιατί;» η απάντηση ήταν πως έχει θετική επίδραση στο περιβάλλον παλαίωσης των κρασιών.
Το τελευταίο επίπεδο, πέρα από άπειρα ακόμα βαρέλια τοποθετημένα σε στοές σε μεγάλο βάθος κάτω από το έδαφος, κρύβει και το κελάρι, όπου σαν θησαυροί περιμένουν τη σειρά τους τα εμφιαλωμένα μπουκάλια για να βγουν στην αγορά. Ανάμεσά τους και μπουκάλια τόσο παλιά, που πραγματικά κανείς δεν θυμάται από ποιες χρονιές είναι.
Το εντυπωσιακότερο με αυτές τις φιάλες είναι ότι η διάρκεια ζωής τους πολλές φορές ξεπερνά ακόμα και τον ανθρώπινο μέσο όρο…
Το Bosconia θυμίζει έφηβο γεμάτο ενέργεια, με πιο ελαφρύ σώμα, κυρίαρχα τα κόκκινα φρούτα και λίγο πιο αυστηρές τανίνες, ενώ το Tondonia είναι ενήλικο, πιο σοβαρό και κατασταλαγμένο, με πιο γεμάτο σώμα και περισσότερο βάθος.
MUGA
Μετά από πέντε λεπτά περπάτημα φτάσαμε σε ένα ακόμα διάσημο οινοποιείο, το Muga.
Αν και νεότερο –ιδρύθηκε το 1932, αρκετά πιο πρόσφατα σε σχέση με τα πρώτα εγκατεστημένα στο Barrio οινοποιεία–, έχει καταφέρει να περιλαμβάνεται ανάμεσα στα κορυφαία του πλανήτη. Το οινοποιείο βρίσκεται σε ένα πέτρινο κτίριο παραδοσιακής αρχιτεκτονικής της βόρειας Ισπανίας. Εξωτερικά, ξεχωρίζει από την παρουσία του τρένου, συμβόλου της παλιότερης εποχής της πόλης, και φυσικά από τον πύργο, από τον οποίο ονομάστηκε και ένα εκ των κορυφαίων κρασιών τους.
Η ξενάγηση στους χώρους του οινοποιείου εστίασε αρκετά στο κτίριο όπου κατασκευάζουν τα δικά τους βαρέλια. Δεδομένου ότι όλα τους τα κρασιά περνούν κατά ένα μέρος από βαρέλι, μας εξήγησαν ότι θέλουν να έχουν τον μεγαλύτερο δυνατό έλεγχο στην ποιότητά τους.
Κάθε χρόνο πηγαίνουν στη Γαλλία και παίρνουν μέρος στην παρουσίαση κομμένων κορμών, ώστε να επιλέξουν αυτούς που θεωρούν τους καλύτερους, αφού θα έχουν υποστεί όλη την επεξεργασία κοπής και ξήρανσης. Από κει και πέρα, η δική τους ομάδα αναλαμβάνει εσωτερικά την κατασκευή και το κάψιμο ανάλογα με τις ανάγκες τους.
Μετά την πολύ ενδιαφέρουσα βόλτα και συνομιλία με τον υπεύθυνο του τμήματος αυτού, περάσαμε από τους χώρους ωρίμανσης και αποθήκευσης των φιαλών. Ακούσαμε την ιστορία της Αurora, συζύγου του ιδρυτή Isaac Muga, μιας πολύ δυναμικής γυναίκας, μπροστά από την εποχή της, στην οποία οφείλει το οινοποιείο τη δημιουργία του ροζέ του κρασιού. Περνώντας από το εστιατόριο, καταλήξαμε στην αίθουσα δοκιμής, ένα υπέροχο δωμάτιο, κομμάτι του παλιού σπιτιού της οικογένειας.
Δοκιμάσαμε:
Η δοκιμή περιλάμβανε σχεδόν όλα τα κρασιά του οινοποιείου, ξεκινώντας από το λευκό, ένα blend από Viura, Garnacha Blanca και Malvasia Riojana, που ωριμάζει σε βαρέλια διαφόρων μεγεθών, αλλά είναι εξαιρετικά ενσωματωμένο. Ωραίο φρούτο και πολύ ισορροπημένο.
Συνεχίσαμε με τα δύο ροζέ, το Rosado και το Flor de Muga. Το πρώτο είναι blend από Garnacha και Viura, ενώ το δεύτερο 100% Garnacha. Ανοιχτόχρωμα, στο στιλ της εποχής, έχουν όμως τη δυναμική να είναι κάτι περισσότερο από αυτό. Το μεν Rosado χαρακτηρίζεται από τα πυρηνόκαρπα και τη δροσερή του οξύτητα και στέκεται και δίπλα σε φαγητό εύκολα. Το δε Flor έχει κάνει και πέρασμα από βαρέλι, το οποίο του προσφέρει μια έξτρα πολυπλοκότητα, χωρίς όμως να γίνεται κυρίαρχο, και μια πολύ ωραία αίσθηση στο στόμα με βελούδινη υφή.
Συνέχεια με κόκκινα, ξεκινώντας με το κλασικό Muga Reserva, ένα κρασί που έχει φρούτο, πολυπλοκότητα από το βαρέλι, πολύ απαλές τανίνες και υφή, και δυνατότητες εξέλιξης στη φιάλη.
Περάσαμε στη συνέχεια στο Seleccion Especial, το οποίο αποτελεί επιλογή αμπελοτοπίων αλλά και βαρελιών πριν από την εμφιάλωση. Πιο ώριμο και δομημένο, με μεγαλύτερο βάθος από το Reserva, εξαιρετική η ενσωμάτωση του βαρελιού και μακρά η επίγευση. Ολοκληρώνοντας τη γευσιγνωσία, δοκιμάσαμε τα δύο κορυφαία κρασιά του κτήματος:
Το Prado Enea, η Gran Reserva του οινοποιείου, είναι ένα κρασί που πατάει στην παράδοση της Rioja. Επιλεγμένα σταφύλια από αμπέλια σε μεγαλύτερα υψόμετρα. Ένα κρασί που, αν και έχει περάσει τρία χρόνια από βαρέλια, έχει διατηρήσει απόλυτα τη φρεσκάδα του και είναι τόσο πολύπλοκο όσο και απολαυστικό.
Τέλος, το Torre Muga πήρε το όνομά του από τον πύργο του οινοποιείου και είναι «vino de autor», η εμβληματική ετικέτα του. Αποτελεί την πιο σύγχρονη προσέγγιση της Rioja από τον Muga, με χρήση γαλλικού βαρελιού και λιγότερο διάστημα ωρίμανσης σε σχέση με όσα ορίζει η νομοθεσία.
Είναι ένα κρασί όπου κυριαρχεί το φρούτο, με πολύ γεμάτο σώμα, πολλές αλλά βελούδινες τανίνες, έντονο και με άπειρο χρόνο παλαίωσης μπροστά του.
Τα δύο αυτά κρασιά είναι εξαιρετικά. Δύο διαφορετικές προσεγγίσεις στο πώς μπορεί να είναι μια Rioja. Η αίσθηση που μου έδωσαν ήταν πως, αν βρισκόμασταν σε μια σκακιέρα, το Torre θα ήταν όντως ο πύργος, με τη δύναμη και το μέγεθός του ως κρασί, ενώ το Prado Enea θα ήταν η βασίλισσα, με την κομψότητα και τη χάρη του.
Viñedos & Bodegas Sierra Cantabria
Μετά από ένα σύντομο διάλειμμα για φαγητό και για να γεμίσουμε τις μπαταρίες μας, συναντήσαμε τον υπεύθυνο εξαγωγών του ομίλου Viñedos & Bodegas Sierra Cantabria.
Ο συγκεκριμένος όμιλος ανήκει στην οικογένεια Eguren, με τέσσερα οινοποιεία στη Rioja και άλλο ένα στο Toro.
Ξεκινήσαμε από το οινοποιείο που βρίσκεται στο χωριό San Vicente de la Sonsierra.
Το οινοποιείο αυτό, παλαιό μοναστήρι, είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση, καθώς παράγει μόνο ένα κρασί από ένα συγκεκριμένο αμπέλι, το οποίο είναι φυτεμένο με έναν συγκεκριμένο κλώνο του Tempranillo. Όλα μοναδικά δηλαδή. Μοναδικό ήταν και το γεγονός ότι μπαίνοντας στο οινοποιείο πετύχαμε και τον άνθρωπο που πρακτικά δημιούργησε τον όμιλο, τον Guillermo Eguren, άνω των ενενήντα ετών πλέον, καθώς πάνω από το οινοποιείο είναι το σπίτι του.
Συνεχίσαμε για να επισκεφτούμε το οινοποιείο, όπου παράγονται τα κρασιά υπό την ετικέτα του Viñedos & Bodegas Sierra Cantabria. Από μακριά θυμίζει κάστρο του 16ου αιώνα, όμως πρόκειται για ένα σύγχρονο κτίριο που ξεκίνησε να χτίζεται πριν από περίπου δέκα χρόνια, με τη χρήση πέτρας που βγαίνει από τους γύρω λόφους.
Ο σκοπός είναι το οινοποιείο αυτό να αποτελέσει τη ναυαρχίδα τους, με χώρο για γευσιγνωσίες, εκδηλώσεις, εστιατόριο και ξενοδοχείο. Το σημείο άλλωστε είναι εκπληκτικό, στην κορυφή ενός λόφου με θέα σε όλη τη Rioja από τη μια πλευρά και στο χωριό San Vicente de la Sonsierra από την άλλη.
Η επίσκεψή μας επικεντρώθηκε στα κελάρια του οινοποιείου, το μέγεθος των οποίων είναι πραγματικά εντυπωσιακό, καθώς το ύψος τους είναι γύρω στα δέκα μέτρα, ενώ στους δαιδαλώδεις διαδρόμους θα μπορούσε κανείς να κάνει βόλτα με αυτοκίνητο…
Καταλήξαμε στο κεντρικό οινοποιείο, το οποίο στεγάζει γραφεία και αποθήκες, χώρους παραγωγής και εστιατόριο και περιβάλλεται από τους υπέροχους αμπελώνες, που δίνουν μερικές από τις πιο γνωστές ετικέτες του ομίλου.
Δοκιμάσαμε:
ΧF, ένα ανοιχτόχρωμο ροζέ blend από ερυθρές και λευκές ποικιλίες, ελαφρύ και δροσερό, για απεριτίφ ή μαζί με καλοκαιρινά φαγητά.
San Vicente 2020 και 2014 από το ομώνυμο οινοποιείο. Μια κλασική Rioja με καινούργιο βαρέλι και ώριμα αρώματα και προφανώς καλή εξέλιξη στον χρόνο, αφού το 2014 στα δέκα του χρόνια είχε ακόμα δύναμη και η εξέλιξή του είχε προσφέρει έξτρα πολυπλοκότητα.
Ακολούθησαν δύο κρασιά του Viñedos de Paganos:
El Puntido 2020, το οποίο είναι πιο σύγχρονο σαν στιλ, με παραμονή σε καινούργιο βαρέλι αλλά και σε πολύ μεγάλες ξύλινες δεξαμενές. Είναι γεμάτο, με ώριμο φρούτο και πολλές, αλλά απαλές τανίνες.
El Puntido Gran Reserva 2008. Εδώ επιστρέφουμε στην παράδοση της Rioja με ένα κρασί που στα δεκαέξι του χρόνια είχε ακόμα φρεσκάδα και ήταν απολαυστικό.
El Bosque 2007, ένα από τα flagship κρασιά του οινοποιείου. Το συγκεκριμένο ήταν ακόμα μαύρο στο χρώμα, έντονο και πυκνό αρωματικά. Πολύ ώριμο φρούτο και φυσικά κάποια εξέλιξη, όμως δείχνει ένα κρασί με πολύ μεγάλη δυνατότητα εξέλιξης. Πολύ γεμάτο και με βελούδινες τανίνες.
Κλείσιμο δοκιμής με ένα λευκό, για να ξεκουράσουμε λίγο και την παλέτα μετά από όλα τα κόκκινα, με το Οrganza, ένα κλασικό blend Viura, Malvasia και Garnacha Blanca. Ένα λευκό που ναι μεν περνάει από βαρέλι, αλλά το οποίο φαίνεται ελάχιστα, και έχει ωραίο φρούτο και μια βοτανικότητα που προσφέρει φρεσκάδα.
Το ταξίδι μας ολοκληρώθηκε με ένα υπέροχο δείπνο στο εστιατόριο Nublo στο Ηaro, με wine pairing που περιλάμβανε εξαιρετικά τοπικά κρασιά, μεταξύ των οποίων και αρκετά μικρής παραγωγής.
Η Rioja είναι μια περιοχή στην οποία θα θέλαμε να επιστρέφουμε συχνά. Όσα κρασιά κι αν δοκιμάσει κανείς δεν φτάνει… Αξίζει πραγματικά κάποιος να ταξιδέψει έστω και μία φορά στην ιδιαίτερη αυτή περιοχή και να γνωρίσει από κοντά τη μαγεία που την περιβάλλει…
ΙΝFO
Διαμονή: Στο Haro υπάρχουν πολλές επιλογές, όμως τις μέρες του Batalla, τα πολύ κεντρικά έχουν αρκετή φασαρία και επίσης αυξημένο κόστος.
Eπιλέξαμε το Palacio de Casafuerte, το οποίο βρίσκεται στο γραφικό Zarraton, 10 λεπτά από το Haro. Ένα εκπληκτικό ανακαινισμένο αρχοντικό του 16ου αιώνα, πρώην έδρα του κόμη της περιοχής. Περιλαμβάνει εστιατόριο, το οποίο δυστυχώς ήταν κλειστό τις ημέρες της διαμονής μας.
Φαγητό: Πολλές επιλογές στην κεντρική πλατεία του Haro:
Restaurante Beethoven, Bar Chamonix, Los Canos για pintxos (tapas), Roots Wine Bar για ποτήρι κρασί και τσίμπημα, Νublo για fine dining, Jatorrena στη Labastida.
Προτείνουμε άπειρες βόλτες στα γραφικά χωριά και στις μικρές πόλεις της Rioja, όπως η Laguardia, το Elciego, και φυσικά στην πρωτεύουσα της περιοχής, το Logrono.