To Chianti Classico έκλεισε 100 χρόνια ζωής ως μία ξεχωριστή οινική ζώνη.
Είναι μία από τις πιο εμβληματικές και αναγνωρισμένες οινοπεριοχές στον κόσμο, που ενώ είχε συνδεθεί με μαζικές παραγωγές φτηνών κρασιών με το κλασσικό ψαθάκι, πλέον έχει καταφέρει να γίνει συνώνυμο της ποιότητας, της αξίας και του κύρους ενώ παραμένει ψηλά σε επίπεδο όγκου παραγωγής.
Αυτό που χαρακτηρίζει το Chianti και είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τα κρασιά, είναι το τοπίο. Οι μαγευτικές εικόνες των λόφων με τους αμπελώνες, τα κυπαρίσσια και τις ελιές, τα μικρά, γραφικά χωριουδάκια που ξεπηδούν μπροστά στα μάτια του ταξιδιώτη σε όλη τη διαδρομή ανάμεσα στην αναγεννησιακή Φλωρεντία και τη μεσαιωνική Σιένα.
Το Chianti έχει θέσει υποψηφιότητα για την ένταξη στον κατάλογο με τα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, όχι ως φυσικό τοπίο αλλά με τις “Αγροικίες του Chianti Classico”, αυτά τα υπέροχα κτίσματα που βρίσκει κανείς σε όλη την επικράτεια. Μπορεί να είναι ένα απλό αγροτόσπιτο αλλά υπάρχουν και ολόκληρα κάστρα με αυτό τον χαρακτήρα ή χωριά ολόκληρα. Με την τυπική ώχρα της Τοσκάνης, σε κλίμακα απόλυτα εναρμονισμένη με το τοπίο. Το Chianti με τα χωριά του, έχει μια γοητεία, καταφέρνει να προσελκύει κυρίως βασιζόμενο στη γαστρονομία, επισκέπτες όλων των ηλικιών αλλά και καταναλωτές που δεν είναι απόλυτα ταυτισμένοι με το κρασί. Δημιουργεί δηλαδή ένα νέο κοινό.
Αυτό είναι το Chianti Classico: 6.800 εκτάρια φυτεμένα με αμπέλια, 486 ενεργοί παραγωγοί που είναι μέλη στον Σύνδεσμο, εκ των οποίων οι 345 είναι και αμπελουργοί. Ανάμεσά τους παγκόσμιοι μύθοι του κρασιού όπως οι Antinori, Nittardi, Banfi, Sebasti , Ricasoli και τόσα άλλα ονόματα που πραγματικά έχουν ταυτιστεί με την περιοχή. Παράγονται 35 με 38 εκατομμύρια φιάλες το χρόνο που καταλήγουν σε 160 χώρες σε όλο τον κόσμο, με τις ΗΠΑ, την Ιταλία και τον Καναδά να πρωτοστατούν στην κατανάλωση, για μια οικονομική αξία της περιοχής που, με το κρασί ως κεντρικό άξονα, μπορεί να εκτιμηθεί πάνω από το 1 δισεκατομμύριο ευρώ.
Με την πάροδο του χρόνου, χάρη στην έρευνα, η σημασία του Sangiovese στο κρασί Chianti Classico και η χρήση των ερυθρών ποικιλιών έχουν γίνει ολοένα και πιο σημαντικές: από το 1996 είναι δυνατόν να παράγονται κρασιά DOC χρησιμοποιώντας καθαρά σταφύλια Sangiovese, και από το 2006 το Chianti Classico μπορεί να παραχθεί αποκλειστικά με ερυθρές ποικιλίες σταφυλιών.
Υπάρχει όμως και το blend. Τα σταφύλια που μπορούν να συμμετέχουν στο χαρμάνι πρέπει να είναι καταγεγραμμένα στο εθνικό μητρώο ποικιλιών αμπέλου, ξεκινώντας από τις εγχώριες ποικιλίες, όπως το Canaiolo Nero, το Ciliegiolo, το Colorino, η Fogliatonda, η Malvasia Nera, το Mammolo, το Pugnitello, καθώς και τις κύριες διεθνείς ποικιλίες, όπως το Cabernet Franc, το Cabernet Sauvignon, το Merlot και το Syrah.
Το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τα κρασιά του Chianti αποδεικνύεται και από τα 7 κρασιά της περιοχής που περιλαμβάνονται στα “Top 100” του 2023 από το “Wine Spectator”, και με συνεχώς υψηλότερες θέσεις στις αγορές, που φέρνουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της μέσης τιμής κατά 7% το 2023 σε σχέση με το 2022 και 13% σε σχέση με το 2021. Σημαντική παράμετρος αυτής της αύξησης είναι και η καθιέρωση της νεότερης ονομασίας προέλευσης “Gran Selezione”, που βρίσκεται στην κορυφή της ποιότητας της πυραμίδας του Chianti Classico (αποτελούμενη από Riserva και Annata) που καθιερώθηκε πριν από 10 χρόνια, το 2014. Το DocG (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης) είχε καθιερωθεί το 1984. Ο χάρτης του Chianti εμπλουτίστηκε το 2021 με την καθιέρωση 11 νέων Πρόσθετων Γεωγραφικών Μονάδων (Unità Geografiche Aggiuntive) που είναι στην ουσία γεωγραφική περιοχή εντός μιας DOC/G που μπορεί να προστεθεί στο όνομα ενός κρασιού.
Οι προϋποθέσεις για την ένταξη ενός κρασιού σε κάθε μια από τις κατηγορίες:
Chianti Classico Gran Selezione
- Σταφύλια: minimum 90% Sangiovese, max 10% γηγενείς ερυθρές ποικιλίες
- Από σταφύλια ιδιοκτησίας του κτήματος μόνο (εμφιαλωμένα στο κτήμα), από έναν μόνο αμπελώνα ή επιλογή των καλύτερων σταφυλιών
- Ελάχιστη παλαίωση: 30 μήνες (εκ των οποίων 3 μήνες ωρίμανση στη φιάλη)
- Δυνατότητα προσθήκης της Πρόσθετης Γεωγραφικής Μονάδας στην ετικέτα
- Εξαιρετικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά
Chianti Classico Riserva
- Σταφύλια: ελάχιστο 80% Sangiovese, μέγιστο 20% εξουσιοδοτημένες ερυθρές ποικιλίες
- Ελάχιστη παλαίωση: 24 μήνες (εκ των οποίων 3 μήνες ωρίμανση στη φιάλη)
- Τυπικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά της κατηγορίας
Chianti Classico Annata
- Σταφύλια: ελάχιστο 80% Sangiovese, μέγιστο 20% εξουσιοδοτημένες ερυθρές ποικιλίες
- Ελάχιστη παλαίωση: 12 μήνες
- Τυπικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά της κατηγορίας
Η περιοχή του Chianti ατενίζει αισιόδοξα το μέλλον και δείχνει ότι με την εξωστρέφεια και την αυτοπεποίθηση των ανθρώπων, ακόμα και με την συγκυρία της εποχής να μην είναι ευνοϊκή για τα κόκκινα κρασιά κυρίως λόγω της κλιματικής αλλαγής και της αύξησης των θερμοκρασιών σε συνδυασμό με τα έντονα καιρικά φαινόμενα.
Αλλά η ιστορία πάντα έχει το ειδικό βάρος και είναι εκεί όταν θα χρειαστεί η δύναμη του ονόματος. Κυρίως όταν μιλάμε για το κρασί και την ιστορία του Consorzio του Chianti Classico που ξεκίνησε πριν από 100 χρόνια στη Ράντα, δηλαδή στις 14 Μαΐου 1924, χάρη σε 33 διορατικούς οινοπαραγωγούς που αποφάσισαν να επενδύσουν στη συλλογικότητα επειδή αυτός ήταν ο μόνος τρόπος που έβλεπαν για να διαχειριστούν μια παραγωγή που μπορούσε να μιλά “για” και “προς” μια ολόκληρη περιοχή.
Οι καταβολές του “μύθου”, ωστόσο, ξεκινούν πολύ πιο πίσω, από την ανακήρυξη του Μεγάλου Δούκα της Τοσκάνης, Cosimo III de’ Medici, που πρωτοπορώντας οριοθέτησε την περιοχή παραγωγής του Chianti Classico το 1716, συνεχίζοντας με την εφεύρεση της “τέλειας φόρμουλας” του Chianti Classico από τον “Σιδηρούν Βαρόνο” Bettino Ricasoli στο Κάστρο του Brolio το 1872.
Και σήμερα φτάνουμε στις επίσημες εκδηλώσεις που έχουν κατακλύσει τη Φλωρεντία και όλη την Τοσκάνη για τον εορτασμό των 100 χρόνων από την ίδρυση του παλαιότερου οινικού συνδέσμου στην Ιταλία. Αυτός, του Chianti Classico, που έχει ανιχνεύσει το παρελθόν και κοιτάζει προς ο μέλλον. Όπως ακριβώς και το έμβλημα του Chianti που βρίσκεται πάνω σε κάθε φιάλη, ο Gallo Nero (Μαύρος Κόκορας) που βλέπουμε στην Αίθουσα των Πεντακοσίων στο Palazzo Vecchio στη Φλωρεντία, έτσι όπως απεικονίστηκε από τον μεγάλο ζωγράφο Giorgio Vasari το 1565, στην οροφή, ανάμεσα στις Αλληγορίες των Μεδίκων.
