Θεωρώ σπάνιες τις περιπτώσεις παραγωγών κρασιού –εντός και εκτός Ελλάδας– τους οποίους θα μπορούσαμε με αυτοπεποίθηση να χαρακτηρίσουμε αυτόφωτους. Παραγωγούς που να μην προσδιορίζονται από την περιοχή στην οποία βρίσκονται, την ποικιλία που επικρατεί ή την εκάστοτε μόδα.
Δοκιμάζοντας κανείς τα κρασιά της οικογένειας Μερκούρη, έχει την εντύπωση ότι στο Κορακοχώρι Ηλείας δεν έχει φτάσει ακόμα ούτε internet, ούτε τηλέφωνο, ούτε καν η τηλεόραση. Σαν να μην άκουσαν ποτέ τους για τη δημοφιλία της Μαλαγουζιάς, τις ευκολίες ενός Cabernet Sauvignon, τα ανοιχτόχρωμα ροζέ, την αναγραφή της αυθόρμητης ζύμωσης στη φιάλη ή οποιοδήποτε άλλο οινικό trend.
Αυτοί εκεί, το βιολί τους. Refosco Μερκουραίικο, Αυγουστιάτης, Viognier, Μαυροδάφνη και ό,τι άλλο τους φωτίσει η… ψυχή τους.
Αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας και της ιδιαίτερης ιδιοσυγκρασίας είναι μια σπάνια και μοναδική συλλογή λευκών, ροζέ και ερυθρών κρασιών που δεν αντιγράφουν κανέναν και είναι επίσης αδύνατον να αντιγραφούν. Δεν ξέρω αν υπάρχει κρασί στην Ελλάδα που να μοιάζει έστω και λίγο με το γεμάτο κόκκινα φρούτα, δέρμα και μεθυστικά γήινα αρώματα Κτήμα Μερκούρη ερυθρό ή την ακόμα πιο συμπυκνωμένη, βαλσαμική, συγκλονιστική Cava.
Είμαι σίγουρος ότι η αυθεντική ταυτότητα του παραγωγού, σε συνδυασμό με την έλλειψη ανησυχίας για τα πεπραγμένα της οινικής κοινότητας, είναι μάλλον το μεγαλύτερο κομπλιμέντο που μπορεί να αποδοθεί σε ένα από τα κορυφαία, αλλά και ιστορικά Κτήματα της Ελλάδας.
Περπάτησα ανάμεσα στις γραμμές των αμπελιών, απόλαυσα την ομορφιά του ελαιώνα και των πανύψηλων φοινικόδεντρων, ξεναγήθηκα στα εμβληματικά κτίρια του Κτήματος και δοκίμασα όλα τα κρασιά της οικογένειας παρέα με τον σχεδόν συνομήλικό μου Λάμπη Κανελλακόπουλο. Ο Λάμπης είναι πολιτικός μηχανικός, απόφοιτος του ΕΜΠ, και μαζί με τον δίδυμο αδελφό του Δημήτρη Κανελλακόπουλο –ο οποίος είναι οινολόγος, απόφοιτος του ΤΕΙ Οινολογίας– αποτελούν την πέμπτη γενιά του Κτήματος.
Παιδιά του Βασίλη Κανελλακόπουλου, που μαζί με τον αδελφό του Χρίστο Κανελλακόπουλο αποτελούν την τέταρτη γενιά. Περπατώντας στο αγρόκτημα με τα σκυλιά και τα παγόνια, με ένα μεγάλο διάλειμμα στο μοναστηριακό τραπέζι κάτω από τις αιωνόβιες κουκουναριές, ο Λάμπης μοιράστηκε μαζί μου στοιχεία, πληροφορίες, αλλά και τη μακρά ιστορία του Κτήματος.
Η πρώτη ύλη για τα κρασιά του Κτήματος προέρχεται σχεδόν αποκλειστικά από δύο ενιαίους αμπελώνες: τον ιδιόκτητο παραθαλάσσιο αμπελώνα 80 στρεμμάτων του Κτήματος και έναν –σχεδόν ίδιου μεγέθους– ενιαίο αμπελώνα 70 στρεμμάτων που νοικιάζει και καλλιεργεί η οικογένεια, περίπου ένα χιλιόμετρο ανατολικά του κυρίως Κτήματος.
Μαζί με τον ελαιώνα, τις λοιπές καλλιέργειες, τα κτίρια και το δάσος, η συνολική έκταση είναι 300 στρέμματα. Αξίζει να αναφέρουμε ότι το δάσος μεταξύ Κτήματος και θάλασσας δεν υπήρχε, αλλά φυτεύτηκε από τις προηγούμενες γενιές για να ανακόπτει τους αρκετές φορές βίαιους αέρηδες του Ιονίου Πελάγους. Φυσικά το δάσος ανακόπτει μέρος του υπερβολικού αέρα, αφήνοντας πάντα ένα θαλασσινό αεράκι να ευεργετεί και να δροσίζει τα φυτά.
Το Κτήμα έχει δεκαπέντε άτομα μόνιμο προσωπικό. Μην ξεχνάμε ότι είναι ένα ολοκληρωμένο αγρόκτημα με ζώα, καλλιέργειες και αρκετές δουλειές καθημερινά.
Καλλιεργούνται δεκατρείς διαφορετικές ποικιλίες. Οι λευκές Ασύρτικο, Ρομπόλα, Malvasia Aromatica, Albariño, Viognier και ο ορεινός Ροδίτης, ο οποίος κατ’ εξαίρεση καλλιεργείται εκτός Κτήματος στην ορεινή Αιγιάλεια – ο Ροδίτης εξάλλου θέλει βουνό. Καλλιεργούνται επίσης οι ερυθρές Refosco (κλώνος Μερκούρη), Refosco dal Peduncolo Rosso, Μαυροδάφνη (Τσιγγέλω), Αυγουστιάτης, Mourvèdre, Syrah και Negroamaro.
Οι τελευταίες δύο χρησιμοποιούνται μόνο στην παραγωγή ροζέ. Η ετήσια παραγωγή των περίπου 140.000 φιαλών διοχετεύεται κατά 55% στην ελληνική αγορά, με το υπόλοιπο 45% να κατευθύνεται στις ΗΠΑ, στον Καναδά και σε διάφορες χώρες της Ευρώπης. Δοκίμασα δώδεκα υπέροχα κρασιά όλων των στιλ, ενώ μου προσφέρθηκε και η ευκαιρία για μια κάθετη γευστική δοκιμή του Κτήματος Μερκούρη ερυθρός, από το 2010 έως και το 2018.
Η δροσιστική Φολόη 2019, με τον δροσερό ορεινό Ροδίτη από την ορεινή Αιγιάλεια (700-900 μ.) και από τη Φολόη Ηλείας (500 μ.) να συναντιέται με το θερμό, πληθωρικό, πεδινό και παραθαλάσσιο Viognier του Κτήματος (σε αναλογία 90-10%), χαρίζοντας ταυτόχρονα αρώματα άγουρων και τροπικών φρούτων.
Η Καλλιστώ 2018 (90% Ασύρτικο, 10% Ρομπόλα) φέρνει μαζί τις δύο κορυφαίες ποικιλίες του Αιγαίου και του Ιονίου σε ένα ανθικό, εξωστρεφές σύνολο. Το Albariño 2018 –πρώτη κυκλοφορία– με προέλευση του σταφυλιού από την ισπανική Γαλικία δίνει μια μύτη πολύπλοκη και πολυεπίπεδη, με ροδάκινο, γλυκό λεμόνι, τροπικά φρούτα και μια πανέμορφη λιπαρότητα (crème pâtissière), αλλά και μια πιο έντονα ορυκτή έκφραση στο στόμα.
Το Coma Berenices 2019, ένα ποικιλιακό Viognier, είναι τυπικό, με νότες από νυχτολούλουδο και έναν κρεμώδη χαρακτήρα με ζύμες και μπισκότο. Αυτή η συνύπαρξη ανθέων και ζυμών τού χαρίζει γοητεία και χαρακτήρα. Ο ροζέ Λαμπαδίας 2019 (60% Αγιωργίτικο, 40% Syrah) βρίσκεται χρωματικά στο μέσον της διαδρομής μεταξύ Προβηγκίας και σκουρόχρωμων ροζέ, με φίνα αρώματα από κεράσια, κόκκινα φρούτα, φράουλες και βιολέτα.
Εντυπωσιακά και τα ερυθρά κρασιά του Κτήματος, με το Κτήμα Μερκούρη (85% Refosco Μερκούρη, 15% Μαυροδάφνη) να αποτελεί το διαχρονικό σύμβολο του Κτήματος. Ο Αντάρης 2016 (60% Αυγουστιάτης, 40% Mourvèdre) σε φρουτώδη κατεύθυνση και μπαχαρένιo και ορυκτό φόντο.
Ο σαρκώδης Αυγουστιάτης 2017 προέρχεται από ένα επιλεγμένο block εντός του Κτήματος, με νότες από γραφίτη, ορυκτότητα και φασκόμηλο. Την παράσταση κλέβει το αυτόρριζο, προφυλλοξηρικό Refosco Κλώνος Μερκούρη 2016 από αμπέλια φυτεμένα το 1870, με μαύρα μούρα, μαύρο κεράσι, γραφίτη, μελάνι, μανιτάρι και γήινες νότες.
Η ποικιλιακή Μαυροδάφνη με το όνομα Daphne Nera του 2017 μας χαρίζει έναν υπέροχο βαλσαμικό χαρακτήρα, αλλά και φρούτα του δάσους, δέρμα και τη γνωστή βοτανικότητα. Τέλος, το Κτήμα Μερκούρη Cava 2015 με τον ποιοτικό κλώνο Refosco dal Peduncolo Rosso και 20% Μαυροδάφνη δίνει ένα πιο συμπυκνωμένο κρασί, στην ίδια γευστική κατεύθυνση με το Κτήμα Μερκούρη.
Η κάθετη δοκιμή του Κτήματος Μερκούρη Ερυθρός (2018 έως 2010) μας χαρίζει τους διαφορετικούς χαρακτήρες και εκδοχές του ίδιου κρασιού, με προσωπικά αγαπημένα το 2016, γεμάτο από αρώματα κόκκινων φρούτων, καπνιστό ζαμπόν και καφέ, αλλά και το 2011, ευγενές, ισορροπημένο και γεμάτο όγκο και μακρά επίγευση.
Το Κτήμα Μερκούρη είναι ένα πραγματικό κόσμημα του πελοποννησιακού και κατ’ επέκταση του ελληνικού κρασιού, παράγοντας κρασιά με άποψη και αυθεντικότητα. Η μακρά του ιστορία λειτουργεί ως φάρος έμπνευσης για το μέλλον, ενώ η ενέργεια, η κουλτούρα, αλλά και το ταλέντο της νέας γενιάς διασφαλίζουν την επιτυχία και την περαιτέρω αναγνώριση. g
