Μια φορά κι έναν καιρό, τα αποστάγματα στα μπαρ ήταν μετρημένα. Το ίδιο και τα διαθέσιμα υπόλοιπα υλικά – bitters, λικέρ, σιρόπια, πουρέδες. Ήταν πριν από μία 20ετία όταν άρχισαν να φέρνουν στην ελληνική αγορά premium spirits. Και που το λέω, μου φαίνεται απίστευτο το ότι μεγάλη πολυεθνική λάνσαρε τη σειρά των malt της στην Ελλάδα το 2004, λιγότερο από 20 χρόνια πριν.
Έτσι τότε, μέσα σε μερικά χρόνια, η αγορά γέμισε από σπουδαία premium αποστάγματα. Οι έμπειροι marketeers, όμως, έβλεπαν ότι υπήρχε μεγάλη ανάγκη για εκπαίδευση των bartenders, για να μπορούν με τη σειρά τους να εκπαιδεύσουν το κοινό αλλά και να διαχειριστούν σωστά τα διαμαντάκια (premium αποστάγματα) που είχαν στα χέρια τους. Και πάνω που είχαμε πάρει φόρα, ξαφνικά όλα άλλαξαν. Μπαίνοντας στο 2009 και στην αρχή της οικονομικής κρίσης, ένα πράγμα ήταν ξεκάθαρο: η αγοραστική δύναμη μειωνόταν, αλλά ο κόσμος ήθελε να νιώθει ότι μπορούσε να προσφέρει στον εαυτό του κάτι ποιοτικό. Έτσι, προτιμούσε να πιει σε ένα μπαρ από το να βγει για φαγητό. Ο κόσμος χρειαζόταν κοινωνικοποίηση και premium μεν, αλλά πιο προσιτές επιλογές.
Το 2009, μια μεγάλη πολυεθνική έκανε μια ευφυή κίνηση που, κατά τη γνώμη μου, άλλαξε ή επέσπευσε τη ροή των γεγονότων: λάνσαρε έναν παγκόσμιο διαγωνισμό κοκτέιλ, το World Class. Η Ελλάδα κέρδισε το παγκόσμιο της πρώτης χρονιάς με τον Αριστοτέλη Παπαδόπουλο από τη Θεσσαλονίκη. Έπειτα, όλα έγιναν γρήγορα. Μια σειρά από διαγωνισμούς με διαφορετικά concepts θεσπίστηκαν, άλλοι από μεγάλες πολυεθνικές, κάποιοι από μικρότερα μπουτίκ brands που μπήκαν στο παιχνίδι. Επί της ουσίας, η ανάγκη των εταιρειών να προωθήσουν τα νέα premium προϊόντα τους συνέπεσε με τη στιγμή που το κοινό και τα μπαρ ήταν έτοιμα για το επόμενο βήμα. Εκατοντάδες bartenders σε όλες τις χώρες μπήκαν στη διαδικασία να μελετήσουν, να πειραματι- στούν. Απίστευτες τάσεις άρχισαν να εμφανίζονται και η διάδοσή τους πλέον, λόγω των social media και των διαγωνισμών, ήταν τόσο γρήγορη, που πάλιωναν πριν καλά καλά το καταλάβεις.
Με το που έγιναν τα μπαρ trend, μπήκαν δυναμικά στο παιχνίδι και δύο πιο καταξιωμένοι θεσμοί του χώρου: Το The Tales Of the Cocktails, που προϋπήρχε, αλλά άρχισε να βραβεύει και μπαρ. Ένας κορυφαίος παγκόσμιος θεσμός, που γίνεται κάθε Ιούλιο στη Νέα Ορλεάνη και περιλαμβάνει workshops, εκπαιδευτικά σεμινάρια αλλά και μια σειρά βραβεύσεων (μπαρ, ανθρώπων του χώρου, βιβλίων, podcasts, προσωπικοτήτων). Την ίδια ώρα, ο θεσμός των 50 Best Restaurants επεκτάθηκε και στον τομέα του ποτού, το 2009, με την πρώτη επίσημη τελετή των World’s 50 Best Bars να λαμβάνει χώρα στο Λονδίνο το 2012. Τα 50 καλύτερα μπαρ του κόσμου που ανακοινώνονται κάθε χρόνο τον Οκτώβριο, απέκτησαν μεγάλη δημο- σιότητα από την πρώτη στιγμή και δημιούργησαν ένα παγκόσμιο star system και στον χώρο του μπαρ.
Ποια είναι τα κριτήρια αξιολόγησης αυτής της λίστας; Επί της ουσίας πρόκειται για μια διαδικασία ψηφοφορίας από πάνω από 500 έμπειρους επαγγελματίες του χώρου από όλο τον κόσμο: bartenders, δημοσιογράφους, connoisseurs με μια σειρά από restrictions και κριτήρια. Στην εποχή των social media, βέβαια, ένας επιπλέον παράγοντας που επηρεάζει είναι η «κοινωνικότητα» των μπαρ και οι διαπροσωπικές τους σχέσεις με τον υπόλοιπο χώρο.
Τα κορυφαία μπαρ που στοχεύουν σε βράβευση ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο και πραγματοποιούν guest shifts σε άλλα μπαρ ανά την υφήλιο για να δείξουν τη δουλειά τους, ενώ με τη σειρά τους προσκαλούν και μπαρ από όλο τον κόσμο για guest στα μπαρ τους. Έχουν ενεργά social media, κάνουν ομιλίες, παρουσιάσεις και ό,τι άλλο μπορούν, για να γνωστοποιήσουν σε όλο και περισσότερο κόσμο το concept τους.
Το 2013, το Baba au Rum ήταν το πρώτο ελληνικό μπαρ που μπήκε στη λίστα των World’s 50 Best Bars, καταλαμβάνοντας αρχικά την 48η θέση, και βραβεύεται κάθε χρόνο έκτοτε. Φέτος βρίσκεται στην 20ή θέση. Ακολούθησε το The Clumsies από την επόμενη χρονιά της έναρξής του, το οποίο μάλιστα έφτασε στην 3η θέση. Στη φετινή τελετή, στη λίστα των World’s 50 Best Bars βραβεύτηκε και το The Line, το ολοκαίνουργιο μπαρ των Βασίλη Κυρίτση και Νίκου Μπάκουλη με ένα πρωτοποριακό all sustainable practice. Ενώ το Barro Negro έλαβε την 52η θέση στα 100 και το Bar In Front of the Bar ανακοινώθηκε σαν Discovery!
Αν μετράνε τελικά οι διακρίσεις και οι βραβεύσεις; Σε μια εποχή άνθισης του γαστρονομικού τουρισμού, το bar tourism έχει ένα μεγάλο μερίδιο. Ο επισκέπτης της χώρας που θα αναζητήσει τα βραβευμένα από κάποιον διεθνή οδηγό εστιατόρια, θα αναζητήσει και τα ανάλογα μπαρ για να πιει το ποτό του, ενώ ένα μεγάλο μερίδιο από αυτούς θα επιλέξει μόνο τα μπαρ.
Στην πραγματικότητα, τι περιμένεις όταν επισκέπτεσαι ένα World’s 50 Best Bar; Ένα μπαρ συχνά σύγχρονο, πρωτοποριακό στις τεχνικές του αλλά και στον τρόπο σκέψης του· με προσεκτικό σέρβις και καταρτισμένο προσωπικό. Αν θα γίνει το αγαπημένο σου μπαρ; To μπαρ της καρδιάς σου; Πιθανόν, αλλά όχι απαραίτητα.
Το μπαρ της καρδιάς μου, το Galaxy Bar στη Σταδίου, δεν θα βραβευόταν ποτέ. Όμως εκείνο το τόσο «unprofessional» χτυπητό dry martini που έφτιαχνε ο κυρ Γιάννης, ήταν για μένα το ωραιότερο του κόσμου, γιατί σε αυτό το μακρόστενο μπαρ, με τη μεγάλη μπάρα με τα φιξαρισμένα σκαμπό, πέρασα μερικά από τα ωραιότερα βράδια της ξέγνοιαστης περιόδου της ζωής μου. Και πιθανόν τα ωραιότερα βράδια σου δεν θα τα περάσεις σε ένα από τα βραβευμένα μπαρ. Αλλά εκεί όπου θα νιώσεις άνετα, θα σου αρέσει η μουσική, θα συντρέχουν οι συνθήκες.
Όπως και η αγαπημένη σου ταινία πιθανόν δεν είναι εκείνη που παίρνει το Όσκαρ. Αλλά τι θα ήταν η παγκόσμια βιομηχανία κινηματογράφου χωρίς τα βραβεία Όσκαρ;
Είναι, όμως, σπουδαίο να μπορείς να δοκιμάσεις ένα ποτό σε κάποια από τα καλύτερα μπαρ του κόσμου και σίγουρα πιο προσιτό από το αντίστοιχα βραβευμένο εστιατόριο. Στη μία περίπτωση το κόστος ξεκινά ακόμη και από τα 10-12 ευρώ. Ενώ αντίστοιχα θα χρειαστείς 400-500 ευρώ για να φας σε ένα από τα κορυφαία εστιατόρια των World’s 50 Best. ¶
