Αν πιστεύετε ότι η Νεμέα είναι η Τοσκάνη της Ελλάδας, ίσως αυτό το άρθρο να μη σας αφορά. Ή μάλλον, αφορά ακριβώς εσάς. Ειδικά αν έχετε επισκεφθεί και τις δύο περιοχές και εξακολουθείτε να υποστηρίζετε αυτή την άποψη. Αν πάλι δεν έχετε πάει αλλά έχετε γνώμη, είστε ευπρόσδεκτοι στο ταξίδι μας.
Η μόνη ρεαλιστική σύνδεση ανάμεσα στις δύο περιοχές είναι η μορφολογία του εδάφους — κάτι που συναντάμε σε όλο τον μεσογειακό νότο. Πεύκα, ελιές, αμπέλια και κυπαρίσσια διαμορφώνουν το τοπίο, με λόφους και βουνά. Και… τίποτα άλλο. Οποιαδήποτε άλλη ομοιότητα σταματά εκεί. Γιατί αν βάλουμε στην εξίσωση και τη σύγχρονη ανθρώπινη παρέμβαση, η απόσταση γίνεται τεράστια.
Οι εικόνες με τα γραφικά χωριά της Τοσκάνης με τις κεραμοσκεπές, τις μικρές πλατείες, τους ναούς, τα αγροτόσπιτα και τις εξοχικές βίλες με παστέλ χρώματα και αρμονική αισθητική δεν συγκρίνονται με τα τσιμεντένια δημιουργήματα της ελληνικής επαρχίας, που αποτυπώνονται με έντονο τρόπο στην περίπτωση της Νεμέας.
Αποδεχθήκαμε την πρόσκληση από τον οινοποιό Κώστα Γκόφα και κατηφορίσαμε από την Αθήνα προς τη Νεμέα. Σε λίγο παραπάνω από μία ώρα φτάσαμε στο Κτήμα Γκόφα, δίπλα στον ποταμό Ασωπό, μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο. Ήταν Κυριακή, στο πλαίσιο της εκδήλωσης “Ανοιχτές Πόρτες” που ενώνει οινοποιεία σε όλη τη χώρα και προσελκύει επισκέπτες. Το κτήμα ήταν γεμάτο κόσμο, με δεκάδες αυτοκίνητα παρκαρισμένα κατά μήκος του δρόμου και ένα μικρό ξέφωτο με τραπέζια.
Εκεί συναντήσαμε τον άνθρωπο που είχε την αρχική ιδέα: τον Κώστα Τουλουμτζή, έναν σομελιέ και εστιάτορα με 50 χρόνια εμπειρίας στο κρασί, που έχει ζήσει και εργαστεί για χρόνια στην Ιταλία. Ο Τουλουμτζής συνέλαβε την ιδέα να φέρει κοντά τους δύο οινικούς κόσμους, σε μια συνάντηση γνωριμίας και ουσίας.
Ο τίτλος της εκδήλωσης; «Νεμέα καλεί Τοσκάνη — ή αλλιώς: Αγιωργίτικο (προ)καλεί Sangiovese».
«Δοκιμάζουμε 15 Αγιωργίτικα από τη Νεμέα και 15 Sangiovese από το Montalcino και τα χωριά του Chianti. Walk-around tasting σε τρία τραπέζια — σε κάθε τραπέζι, πέντε Νεμέες και πέντε ιταλικά κρασιά, αρκετά από τα οποία δεν εισάγονται καν στην Ελλάδα», μας εξηγεί ο Κώστας Τουλουμτζής, που έκανε την επιλογή των ετικετών.
Ο Νίκος Μπουζινέλος από την εταιρεία Venikos ανέλαβε την οργάνωση, ενώ ο Κώστας Γκόφας άνοιξε τις πόρτες του οινοποιείου του για να φιλοξενήσει την εκδήλωση.
Τι ενέπνευσε τον Τουλουμτζή; «Ξεκινήσαμε από τη φήμη ότι το Αγιωργίτικο έχει κάποια αρωματικά και γευστικά χαρακτηριστικά κοινά με το Sangiovese. Αυτό, μαζί με τον μύθο —που καλλιεργείται εδώ, όχι στην Ιταλία— ότι η Νεμέα είναι η Τοσκάνη της Ελλάδας, με τα αμπέλια και τα κυπαρίσσια… Μέχρι εκεί. Από εκεί και πέρα, τίποτα. Οι ομοιότητες είναι μόνο εδαφικές — τα χωριά, η αισθητική, η κουλτούρα, δεν έχουν σχέση».
Η πρώτη αντίστοιχη δοκιμή έγινε πριν από τρεις μήνες στο Κτήμα Riecine, στην καρδιά του Chianti, σε μια κλειστή εκδήλωση για δημοσιογράφους και ανθρώπους του κρασιού. Ο «επαναληπτικός» έγινε αυτή τη φορά στη Νεμέα, πιο ανοιχτός και μαζικός.
Στους «Ιταλούς» του tasting έδωσε φωνή η Olga Schiaffino, sommelier & blogger (@wineloversitaly), που γνωρίζει και αγαπά τον ελληνικό αμπελώνα:
«Νομίζω ότι οι δύο περιοχές έχουν πολλά κοινά. Πρώτα απ’ όλα, το πάθος των οινοποιών — και ο τρόπος που οι ποικιλίες σταφυλιών είναι συνδεδεμένες με την ταυτότητα κάθε τόπου. Όπως το Sangiovese με την Τοσκάνη, έτσι και το Αγιωργίτικο με τη Νεμέα. Και οι δύο έχουν δυνατότητα παλαίωσης και ταιριάζουν υπέροχα με την τοπική κουζίνα. Βλέπω κοινές αρχές στην οινοποίηση, ειδικά από οινολόγους που έχουν σπουδάσει σε Ιταλία και Γαλλία. Το Αγιωργίτικο είναι για μένα μια εντυπωσιακή ποικιλία, ικανή να δώσει εξαιρετικά κρασιά.»
Και μετά τη γευστική δοκιμή ήρθε η ώρα για πάρτι. Ζωντανή μουσική, BBQ, άφθονο κρασί. Ξένοι επισκέπτες και Έλληνες αντάλλασσαν εντυπώσεις. Όλοι χαμογελούσαν.
Ρωτήσαμε και τον οικοδεσπότη, τον Κώστα Γκόφα: υπάρχουν ομοιότητες; «Ναι, μορφολογικά υπάρχει κάτι κοινό. Και πιστεύω ότι σε κάποιες εκφράσεις του, το Αγιωργίτικο μπορεί να σταθεί απέναντι σε κρασιά της Τοσκάνης. Αλλά η κουλτούρα του κρασιού, ο τρόπος που το αντιμετωπίζουμε, ο οινοτουρισμός — εκεί υπάρχει χάσμα. Δεν αρκεί μόνο ό,τι κάνουμε εμείς οι οινοποιοί. Χρειάζεται συνεργασία από όλους».
Η ερώτηση είναι αναπόφευκτη: χρειάζεται η Νεμέα την Τοσκάνη ως σημείο αναφοράς;
Η απάντησή του είναι καθαρή:
«Η Νεμέα πρέπει να αποκτήσει τη δική της ταυτότητα. Δεν χρειάζεται να “κρεμιέται” πάνω στην εικόνα της Τοσκάνης.»
Η εκδήλωση αυτή ήταν μόνο η αρχή. Σχεδιάζονται κι άλλες δράσεις: μια δεύτερη γευστική σύγκριση κι ένα τετραήμερο ταξίδι για το τέλος του Οκτώβρη στην Τοσκάνη με τίτλο:
«Οίνος – Γαστρονομία – Πολιτισμός στη φθινοπωρινή Τοσκάνη».
Δείτε ΕΔΩ τη λίστα των κρασιών της εκδήλωσης.
