Η αγορά της Πολωνίας είναι από τις ανερχόμενες στην Ευρωπαϊκή Ένωση με το κρασί να αυξάνει συνεχώς τις πωλήσεις του, αντίθετα με ότι συμβαίνει σε ανεπτυγμένες οινικές αγορές όπου καταγράφεται μείωση της κατανάλωσης. Ειδικά για το ελληνικό κρασί φαίνεται ότι ανοίγονται ευκαιρίες για συνεργασίες και εξαγωγές σε μια χώρα που μέχρι πρότινος φάνταζε στα μάτια των Ελλήνων ως μια μικρή και κλειστή οικονομία με χαμηλούς δείκτες.
Η πραγματικότητα όπως διαμορφώνεται την τελευταία 20ετία με την είσοδό της στην ΕΕ δείχνει μία άλλη εικόνα. Με πληθυσμό κοντά στα 38 εκατομμύρια, βασικό μισθό στα 4.200 PLN (περίπου 990 ευρώ) και μέσο μισθό κοντά στα 7.200 PLN ( κοντά στα 1.780 ευρώ) μιλάμε πλέον για μια δυνατή οικονομία στην Ευρωπαϊκή Ένωση (σύμφωνα με το ΑΕΠ).
Αν στην εξίσωση προσθέσουμε και τον παράγοντα της παράδοσης και της συνήθειας στην κατανάλωση αλκοόλ, αντιλαμβανόμαστε γιατί η Πολωνία έχει γίνει χώρα- στόχος για πολλές ελληνικές επιχειρήσεις.
Το κρασί άλλωστε είναι ένας από τους τομείς που η χώρα μας έχει ρίξει μεγάλο βάρος στην προώθησή του και στην προσπάθεια αύξησης των εξαγωγών. Με συνολικό τζίρο που αγγίζει τα 100 εκατομμύρια ευρώ σε εξαγωγές το 2023 (στοιχεία Eurostat) καταλαμβάνει μία σημαντική θέση στη σχετική λίστα των εξαγώγιμων προϊόντων του δευτερογενούς τομέα.
Μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει κάποια συντονισμένη κίνηση για την προώθηση του ελληνικού κρασιού στην Πολωνία, αξίζει όμως να αναφερθούμε σε δύο διαφορετικές δράσεις που πραγματοποιήθηκαν το προηγούμενο διάστημα στην πρωτεύουσα της Πολωνίας, τη Βαρσοβία.
Big Greek Week 2
Στα τέλη του Ιανουαρίου σε έναν πολύ όμορφο χώρο στο κέντρο της Βαρσοβίας, στήθηκε μια έκθεση με ελληνικά κρασιά, που οργανώθηκε από το Slowguide μια εταιρεία προβολής και προώθησης που έχει ιδρύσει ο Πολωνός δημοσιογράφος Piotr Pietrzyk. Γνωρίζει καλά το ελληνικό κρασί κι έχει επισκεφθεί πολλές φορές οινοπαραγωγικές ζώνες της χώρας μας.
Στο τελευταίο event που είχε τίτλο «Big Greek Week 2» συμμετείχαν περισσότερα από 20 οινοποιεία από την Ελλάδα είτε με φυσική παρουσία των στελεχών τους είτε μέσω αντιπροσώπων τους στην Πολωνία. Ανάμεσά τους μικρά αλλά και μεγάλα ονόματα που παρουσίασαν τα κρασιά τους, με αιχμή του δώρατος τις ελληνικές γηγενείς ποικιλίες.
Το κοινό της έκθεσης ήταν κυρίως επαγγελματίες. Αγοραστές αλλά και sommelier, δημοσιογράφοι, άνθρωποι της εστίασης και της λιανικής καθώς το event διαχωρίστηκε σε ώρες επίσκεψης επαγγελματιών και κοινού, κάτι που διευκόλυνε τις στοχευμένες επαφές. Στην εκδήλωση συμμετείχαν και Πολωνοί εισαγωγείς ελληνικών τροφίμων και ποτών ενώ στο τελευταίο κομμάτι η εκδήλωση άνοιξε και για τους οινόφιλους.
Η εκδήλωση αυτή πραγματοποιήθηκε με τη συμβολή της ελληνικής πρεσβείας στην Πολωνία και στο πλαίσιο αυτό, η πρέσβης στη Βαρσοβία Νίκη Καμπά επισκέφθηκε την έκθεση.
«Είναι ένας έμπειρος άνθρωπος και γνώστης των κρασιών, φίλος και της Ελλάδας, ο κύριος Piotr Pietrzyk. Είχε αναλάβει την πρωτοβουλία να οργανώσει για δεύτερη φορά την Big Greek Week. Και φέτος τα οινοποιεία ήταν πολύ περισσότερα από πέρυσι καθώς είναι εμφανές ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και μεγάλη συμμετοχή. Είχε μεγάλη επισκεψιμότητα και οι επαφές που έγιναν μας οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι πρέπει να υπάρχει περιοδικότητα σε ανάλογες δράσεις και μεγαλύτερη συχνότητα.
Είναι αλήθεια ότι έχει αυξηθεί η ζήτηση για το κρασί κρασιά εν γένη στην Πολωνία και βέβαια και για το ελληνικό κρασί. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια οι Πολωνοί έχουν αυξήσει την κατανάλωση κρασιού κατά 10%, ακόμα όμως υπολείπονται αρκετά των άλλων βορειοευρωπαίων, δηλαδή είναι 10 φορές χαμηλότερη η κατανάλωση κρασιού κατά άτομο από ότι στη Γερμανία ή την Ελβετία. Είναι κάτι φυσιολογικό καθώς τώρα ανακαλύπτουν την πιο εκλεπτυσμένη γεύση. Μέχρι πρότινος κατανάλωναν πολύ μεγάλες ποσότητες σκληρών αλκοολούχων ποτών όπως βότκα αλλά και μπύρα. Η εξωστρέφεια που έχουν αναπτύξει οι Πολωνοί, λόγω της αύξησης του βιοτικού τους επίπεδου, τους έχει οδηγήσει να αναζητούν καινούργιες γεύσεις και νέες επιλογές στη γαστρονομία», μας λέει η κυρία Καμπά.
Άλλη μία παράμετρος που έχει ιδιαίτερη σημασία, όταν αναφερόμαστε σε προϊόντα και εξαγωγές είναι ο τουρισμός. Πάνω από ένα εκατομμύριο Πολωνοί επισκέφθηκαν το 2023 την Ελλάδα για διακοπές και ήρθαν σε επαφή με τα ελληνικά τοπικά προϊόντα. Θα τα αναζητήσουν με την επιστροφή στη χώρα τους. Η ελληνική κουζίνα είναι ιδιαίτερα αγαπητή στις χώρες του ευρωπαϊκού βορρά κυρίως χάρη στους πιο υγιεινούς τρόπους μαγειρέματος που χρησιμοποιούμε και βασίζονται στο ελαιόλαδο και όχι σε λίπη και βούτυρο.
Η πρέσβης μας στην Βαρσοβία μάς μεταφέρει την εικόνα από την αύξηση της ζήτησης των ελληνικών προϊόντων: «Ο μέσος Πολωνός είναι οικογενειάρχης, αγαπάει το καλό φαγητό, το ποτό, την έξοδο. Αυτοί που ταξιδεύουν κι επισκέπτονται την Ελλάδα, έχουν μια αγοραστική δύναμη τέτοια που τους επιτρέπει να αναζητήσουν κάτι ξεχωριστό. Οπότε υπάρχει περιθώριο και δυναμική για τα ελληνικά προϊόντα να μπουν περισσότερο στην αγορά της χώρας».
50 Great Greek Wines
Στις 21 Φεβρουαρίου, έγινε άλλο ένα σημαντικό event για το ελληνικό κρασί στη Βαρσοβία. Σε μια πραγματική γιορτή της ελληνικής οινοπαραγωγής, τα 50 Great Greek Wines σε συνεργασία με το περιοδικό Ferment, οργάνωσαν ένα masterclass όπου παρουσιάστηκαν βραβευμένα κρασιά του διαγωνιστικού μέρους του project.
Η παρουσίαση έγινε από τον εμπνευστή του 50 Great Greek Wines, Γιάννη Καρακάση MW και τον Πολωνό Master of Wine και κριτή των 50 GGW, Wojciech Bońkowski.
Μιλώντας για το event, ο Γιάννης Καρακάση MW στάθηκε στις θετικές εντυπώσεις που άφησαν τα ελληνικά κρασιά: «Η Πολωνία είναι μια αγορά διψασμένη για ελληνικό κρασί και προβλέπω ότι θα μας απασχολήσει θετικά στο μέλλον. Συνεχίζουμε με την επόμενη δράση για την συνολική προώθηση του ελληνικού κρασιού και κυρίως εκείνων που διακρίθηκαν στο φετινό 50 Great Greek Wines. Επόμενη στάση μας είναι το Άμστερνταμ ενώ σχεδιάζουμε την πρώτη mega δράση μας στο Ηνωμένο Βασίλειο».
Ο Wojciech Bońkowski MW που έχει βαθιές γνώσεις για τον αμπελώνα της χώρας μας, τους παραγωγούς και τα κρασιά, στέκεται στην ενθουσιώδη υποδοχή των ελληνικών κρασιών στην Πολωνία, ως ένδειξη του αυξανόμενου ενδιαφέροντος: «Η Πολωνία βλέπει τα ελληνικά κρασιά με μεγάλο ενθουσιασμό, όπως φαίνεται από το γεμάτο masterclass και το sold-out δείπνο στο εστιατόριο Kieliszki».
ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Βαρσοβίας, η Πολωνία αυξάνει συνεχώς την κατανάλωση κρασιού με την Ιταλία, την Γερμανία και την Ισπανία να αποτελούν τους κορυφαίους προμηθευτές της χώρας, με αρκετές αυξομειώσεις στην εισαγωγή.
Το βασικό στοιχείο της οινικής αγοράς της Πολωνίας είναι το τελικό σημείο. Οι περισσότεροι ψωνίζουν κυρίως από υπεραγορές, μικρά ψιλικατζίδικα και βενζινάδικα, κυρίως χαμηλότερης ποιότητας κρασιά. Όμως η τάση της αγοράς και κυρίως των οινόφιλων είναι προς πιο ποιοτικά κρασιά. Οι Πολωνοί είναι διατεθημένοι να πληρώσουν περισσότερα για τα αλκοολούχα ποτά, αρκεί να καλύπτουν τις απαιτήσεις τους για υψηλή ποιότητα, γεγονός που δημιουργεί νέες ευκαιρίες για τους οινοποιούς, μιας και υπάρχει έδαφος για την προώθηση premium ετικετών και δεκτικότητα των καταναλωτών για νέα προϊόντα. Οι τιμές έχουν αυξηθεί, αντίστοιχα όμως έχει ανέβει και η ποιότητα των αλκοολούχων που αγοράζουν οι Πολωνοί.
Υπολογίζεται ότι στην Πολωνία δραστηριοποιούνται σχεδόν χίλιοι εισαγωγείς οίνου, σε μια κατακερματισμένη αγορά. Πλάι σε μεγάλες και καθιερωμένες επιχειρήσεις κινούνται πολλές μεσαίες και ακόμη περισσότερες μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Η συνεργασία με αλυσίδες discount εγγυάται σε μεγάλο βαθμό την πρόσβαση σημαντικού αριθμού αγοραστών στα προϊόντα του ενδιαφερόμενου, αλλά προϋποθέτει την ετοιμότητα του προμηθευτή να ανταποκριθεί στις πιέσεις των εν λόγω αλυσίδων όσον αφορά στη χαμηλή τιμή πώλησης.
Η σταδιακή αύξηση του αριθμού των καταναλωτών με την προσθήκη ομάδων υψηλότερου εισοδήματος σημαίνει ότι και τα ακριβότερα κρασιά θα βρουν προοδευτικά θέση στα ράφια των καταστημάτων που απευθύνονται στο ευρύ κοινό. Οι περισσότεροι αναλυτές υποστηρίζουν ότι αξιοσημείωτη αύξηση της ζήτησης αναμένεται να καταγραφεί στην κατηγορία (τιμής λιανικής) των 7 με 15 ευρώ ανά φιάλη.
Στα μεγαλύτερα αστικά κέντρα της χώρας υπάρχουν καταστήματα που επικεντρώνονται αποκλειστικά στην πώληση κρασιού. Αυτά προσφέρουν ευρύ φάσμα επιλογών και είναι συχνά εξειδικευμένα σε ποιοτικούς και πρωτότυπους οίνους. Επιπλέον, όλο και μεγαλύτερες ποσότητες οίνου καταναλώνονται σε εστιατόρια και μπαρ, καθώς είναι σύνηθες οι Πολωνοί να επιλέγουν την κατανάλωση κρασιού και εκτός του σπιτιού τους, συχνά ακολουθώντας το προτεινόμενο food & wine pairing.
- Το κρασί παύει πλέον να είναι είδος πολυτελείας και έχει καταφέρει να διεισδύσει και σε νεανικά κοινά.
- Το 53% της συνολικής κατανάλωσης κρασιού γίνεται από γυναίκες και το 47% από άνδρες.
- Οι συνολικές πωλήσεις κρασιού στην Πολωνία κυμαίνονται περίπου στο 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ τον χρόνο.
- Φαίνεται ότι προτιμούν τα ερυθρά κρασιά, αν και οι πωλήσεις λευκών έχουν σημειώσει μεγάλη άνοδο της τάξης του 15% τον τελευταίο χρόνο.
- Καταναλώνουν ξηρά, γλυκά και ημίξηρα αλλά και αφρώδη κρασιά. Και σε αυτή την αγορά υπάρχει η τάση για orange και ήπιας οινοποίησης κρασιά.
- Τα κρασιά από χώρες όπως η Ελλάδα, η Μολδαβία και Πορτογαλία είναι ψηλά στις προτιμήσεις τους ενώ σημαντικό στοιχείο είναι ότι δεν έχουν άκαμπτους φραγμούς στις εισαγωγές.
Οι επιχειρήσεις εστίασης (μερίδιο αγοράς 4% και ενδεικτική τιμή πώλησης €19/φιάλη) και τα εξειδικευμένα καταστήματα οινοπνευματωδών (μερίδιο αγοράς 5% και ενδεικτική τιμή πώλησης €6/ φιάλη) εμπορεύονται μόνο εμφιαλωμένα-τυποποιημένα κρασιά. Τα μικρά καταστήματα τροφίμων/ποτών (μερίδιο αγοράς 21% και ενδεικτική τιμή πώλησης €5/ φιάλη) και τα supermarket (μερίδιο αγοράς 70% και ενδεικτική τιμή πώλησης €4,5/ φιάλη) εμπορεύονται τόσο εμφιαλωμένα-τυποποιημένα όσο και μη τυποποιημένα (χύμα) κρασιά.
