Πάντα έλεγα ότι αν ήμουν απόσταγμα, θα ήθελα να ήμουν malt whisky από τη Σκωτία. Να παλαιώνω αργά σε δρύινα βαρέλια, να με σέβονται και να με τιμούν. Αλλά μετά το τελευταίο μου ταξίδι στο Όσλο, μάλλον άλλαξα γνώμη.

Aquavit θα ήθελα να ήμουν.

Και ας μην έχω το ίδιο prestige.

Και ας φτιάχνομαι από πατάτα.

Και ας μην περνάω από ζύμωση.

Γιατί θα είχα δει τον κόσμο.

Πήγα στο Όσλο κυρίως για το Himkok. Είπαμε, έχω έρωτα με αυτό το μπαρ. Όμως, όπως συχνά συμβαίνει στα ωραία ταξίδια, την έκπληξη την έζησα εκεί που δεν το περίμενα: σε ένα αποστακτήριο aquavit: το Anora. Εκεί παράγεται το Lysholm LINIE Aquavit, που είναι το πιο πολυταξιδεμένο και το πιο διάσημο aquavit στον κόσμο. Και όταν έμαθα την ιστορία του, δεν μπορούσα να το πιστέψω. Αφού ολοκληρωθεί η απόσταξη, το aquavit παλαιώνει για 12 μήνες σε δρύινα βαρέλια, κυρίως παλιά sherry casks. Ύστερα, φορτώνεται μέσα στο ίδιο το βαρέλι, όχι σε φιάλες, σε ένα φορτηγό πλοίο. Και ξεκινάει για να κάνει το μεγάλο ταξίδι. Περνάει τον Ατλαντικό, τη Διώρυγα του Παναμά, τον Ειρηνικό. Φτάνει μέχρι την Αυστραλία. Και στον δρόμο του διασχίζει δύο φορές τον Ισημερινό – τον «line», όπως τον λένε στα νορβηγικά. Αυτός είναι και ο λόγος που ονομάστηκε LINIE Aquavit.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

Πριν από 200 χρόνια, ένα φορτίο aquavit ταξίδεψε για να πωληθεί στην Ινδονησία. Όμως δεν το αγόρασε κανείς. Το πλοίο επέστρεψε στη Νορβηγία και όταν άνοιξαν τα βαρέλια… δεν πίστευαν στη γεύση. Το απόσταγμα είχε μεταμορφωθεί. Ήταν πιο απαλό, πιο στρογγυλό, πιο πλούσιο. Οι αλλαγές θερμοκρασίας, οι κλυδωνισμοί του πλοίου, η θάλασσα, το βαρέλι… όλα είχαν «δουλέψει» μαζί. Και έτσι, χωρίς να το θέλουν, ανακάλυψαν την πιο όμορφη παλαίωση στον κόσμο. Είδα ένα βίντεο από ένα τέτοιο ταξίδι – timelapse από το ίδιο το πλοίο. Να περνάει τη Διώρυγα του Παναμά. Να ταξιδεύει σε θάλασσες-λάδι, με χρυσαφένια δειλινά. Να ταλαιπωρείται σε φουρτούνες. Να διασχίζει παγωμένες βόρειες θάλασσες. Και κάπου εκεί σκέφτηκα: Αν ήμουν απόσταγμα, θα ήθελα να είμαι αυτό. Μέχρι πριν από δέκα χρόνια, σχεδόν κανείς δεν ήξερε τι είναι το aquavit.

Ώσπου η Monica Berg, bartender παγκόσμιας εμβέλειας και από τις κορυφαίες μορφές της σύγχρονης σκηνής, το έκανε γνωστό διεθνώς. Και πλέον, όχι απλώς το συναντάμε σε λίστες, αλλά το συναντάμε και στα καλύτερα μπαρ του κόσμου. Το aquavit φτιάχνεται από απόσταγμα που παράγεται από πατάτα. Κατά την απόσταξη αρωματίζεται υποχρεωτικά (βάσει νομοθεσίας) με καρδάμωμο (caraway seed) και/ή άνηθο. Συχνά περιέχει και άλλα botanicals, όπως μάραθο, πορτοκάλι, elderflower, γλυκάνισο, αστεροειδή γλυκάνισο. Παλαιώνει σε δρύινα βαρέλια τουλάχιστον για 6 μήνες, αν είναι μικρότερα από 1.000 λίτρα, ή 12 μήνες αν είναι μεγαλύτερα. Και στην περίπτωση του LINIE κάνει επί μήνες ταξίδι στη θάλασσα περνώντας δύο φορές τον Ισημερινό. Και πλέον σπουδαία μπαρ όπως το Himkok έχουν στο μενού τους κοκτέιλ με aquavit. Ήμουν στο Όσλο την προηγούμενη εβδομάδα και δοκίμασα όλο το καινούργιο μενού του Himkok. Το κοκτέιλ με aquavit ήταν το Softis. Ένα κοκτέιλ σαν παγωτό Softis. Αυτή ήταν και η έμπνευση: το μαλακό παγωτό που τρώγαμε όταν ήμασταν παιδιά. Σου βάζουν και καραμελάκια από πάνω και διαλέγεις ποια. Και η γεύση είναι γλυκιά, λεπτή, νοσταλγική. Τι εμπειρία πάλι το καινούργιο μενού! Το Himkok τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχει αποδείξει ότι ο χώρος του μπαρ μπορεί να εμπνεύσει και να συνδεθεί με τόσους άλλους χώρους – μουσική, μόδα, φωτογραφία – και φέτος με εικαστικές τέχνες.

• Το 2024 διοργανώθηκε το Fashion Meets Mixology – επίδειξη μόδας στην Όπερα του Όσλο, όπου σχεδιαστές δοκίμασαν κάθε κοκτέιλ και έπειτα δημιούργησαν ρούχα με έμπνευση από τα αρώματα, τα χρώματα, τις υφές.
• Πέρυσι, το μενού συνοδεύτηκε από μουσική – DJs, παραγωγοί – ώστε κάθε κοκτέιλ να έχει και soundtrack διάθεση, και έναν χώρο που να σε μεταφέρει.
• Και δεν ξεχνώ το 2023, όταν η φωτογραφία μπλέχτηκε με κάθε κοκτέιλ – με εικόνες που σε έκαναν να σκέφτεσαι τη γεύση ενώ την έβλεπες, όχι μόνο να τη γεύεσαι.

ΤΟ ΝΕΟ ΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟ DESIGN BY SHIPPING

Το φετινό μενού του Himkok συνδέεται με τις εικαστικές τέχνες. Οι καλλιτέχνες του Studio Sloyd είδαν και γεύτηκαν τα κοκτέιλ και εμπνεύστηκαν ένα διαφορετικό αντικείμενο για το καθένα. Η παρουσίαση του νέου μενού έγινε στο Studio Berlin στο Όσλο, ως μέρος του θεσμού Designers Saturday. Μετά την έκθεση, τα αντικείμενα – που είναι μοναδικά – δημοπρατήθηκαν, δίνοντας στο project έναν χαρακτήρα αντικειμένου που δεν μένει μόνο για επίδειξη, αλλά μπορείς να πάρεις σπίτι σου ένα κομμάτι της εμπειρίας. Πού ένιωσα την ουσία του project; Στο ότι ήρθαν κοντά οι δύο κόσμοι. Λοιπόν, τα ονόματα των κοκτέιλ στο Himkok αντιστοιχούν στο βασικό υλικό: Carrot, Cherry, Cherry Tomato, Elderflower… Εγώ λοιπόν, για παράδειγμα, σε ένα τέτοιο μενού δεν θα διάλεγα το Elderflower, δεν το αγαπώ ιδιαίτερα ως υλικό έτσι όπως το έχω δοκιμάσει σε κοκτέιλ. Όμως τρελάθηκα με τα δύο κουτάλια που είχαν σχεδιάσει οι εικαστικοί. Ένιωθα ότι ήθελα να φάω με αυτά τα κουτάλια. Ότι θα είχαν ωραία αίσθηση.

Και δοκίμασα το κοκτέιλ γι’ αυτόν τον λόγο. Και ξετρελάθηκα· με την υφή του. Ήταν ένα ποτό Gin/Ramos-Fizz-τύπου με λικέρ elderflower, κρέμα και γιαούρτι. Στην έκθεση μου άρεσε πολύ επίσης ένα industrial-style φωτιστικό δαπέδου, που με το φως του και τη σχεδίασή του αποπνέει βάθος και σοφιστικέ διάθεση. Αυτό ήταν και το κορυφαίο, για τη γεύση μου, κοκτέιλ του μενού. Το Cherry: μια τολμηρή εκδοχή του Manhattan με ουίσκι, Cherry Liqueur, βερμούτ, σοκολάτα και ένα butter-washed τελείωμα. Πολύ ενδιαφέρον και το Cherry Tomato: πιο γήινο, ελαφρώς πικάντικο. Με βάση το aquavit και αυτό, περιέχει επιπλέον mezcal, green paprika distillate, cherry pepper, plum wine και λίγο ξίδι. Το αντικείμενο είναι καρέκλα από ξύλο πεύκου, με σχεδιαστικά στοιχεία που θυμίζουν τις ίνες της ντομάτας.

Τέλος πάντων, γι’ αυτό αγαπώ τα σύγχρονα μπαρ. Γιατί κάποια από αυτά καταφέρνουν και «μεταφράζουν» τη γεύση, την υφή με τόσο υπέροχους τρόπους που σου ανοίγουν κι εσένα ορίζοντες. Έτσι ένιωσα εκεί. Αλλά ταυτόχρονα παραμένουν αυτό που πρέπει να είναι: μπαρ. Στο Himkok δεν νιώθεις ότι μπαίνεις σε κάτι επιτηδευμένο. Το service είναι άψογο – οι bartenders σού αναλύουν με γνώση και πάθος, χωρίς να προσπαθούν να εντυπωσιάσουν με φλυαρίες. Ο χώρος είναι κομψός, αλλά φιλικός. Το σημείο που το Himkok ξεπερνά το «upscale» είναι το ότι δεν απαιτεί να νιώθεις ότι πρέπει να είσαι «έτοιμος». Είσαι ευπρόσδεκτος όπως και να ’σαι, εφόσον αγαπάς την καλή εμπειρία.

ΚΑΙ ΕΝΑ TIP

Πώς να ξεκινήσεις και να τελειώσεις τη βραδιά; Με ένα Birch Martini. Με Old Tom Gin, βερμούτ και μία ελιά που περιέχει σκληρό blue cheese. Έπος! ¶