Το σταφύλι είναι ένα φρούτο πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και έχει πολλές ευεργετικές ιδιότητες για την υγεία. Περιέχει βιταμίνες και μέταλλα, όπως η βιταμίνη C και το κάλιο, καθώς και ισχυρά αντιοξειδωτικά, όπως τα φλαβονοειδή και οι πολυφαινόλες, που βοηθούν στην προστασία των κυττάρων από τις ελεύθερες ρίζες και στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Επιπλέον, το σταφύλι είναι γνωστό για τη θετική του επίδραση στην καρδιαγγειακή υγεία, καθώς συμβάλλει στη μείωση της πίεσης και του κινδύνου για καρδιοπάθειες. Εκτός από το φρέσκο, βρώσιμο σταφύλι, και το κρασί –ειδικά το κόκκινο– περιέχει αντιοξειδωτικά που ενισχύουν τη λειτουργία της καρδιάς. Σταφυλοχυμός και σταφίδες χρησιμοποιούνται επίσης για να βελτιώσουν τη λειτουργία του πεπτικού συστήματος.
Υπάρχει όμως μία ακόμη διαδρομή που χαράσσει αυτός ο μοναδικός καρπός, αυτή προς την ομορφιά και την υγεία. Το σταφύλι είναι ένα από τα συστατικά που όλο και πιο συστηματικά συμμετέχουν σε συνταγές «ευσυνείδητων» φυσικών καλλυντικών. Χαρακτηριστικό της τάσης είναι το ότι μεγάλα brands έχουν ήδη ξεκινήσει το ταξίδι ανακάλυψης των διαφόρων τρόπων που μπορεί η χημεία του σταφυλιού και οι ευεργετικές του ιδιότητες να έχουν εφαρμογή στα καλλυντικά προϊόντα.
Για να κατανοήσουμε καλύτερα όλα τα παραπάνω, είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου τη σύσταση του σταφυλιού. Το σταφύλι απαρτίζεται από τρία βασικά μέρη: τη φλούδα, τη σάρκα και τα κουκούτσια. Κάθε μέρος έχει τη δική του ανάλυση, αλλά σε γενικές γραμμές τα συστατικά του σταφυλιού είναι το νερό σε αναλογία 80-85%, οι υδατάνθρακες και τα φυσικά σάκχαρα, όπως η γλυκόζη και η φρουκτόζη, φυτικές ίνες και αμινοξέα. Βιταμίνες όπως η C και η Κ, μέταλλα όπως το κάλιο και το μαγνήσιο, οργανικά οξέα όπως το τρυγικό οξύ, το μηλικό οξύ και το κιτρικό οξύ, αλλά και πολυφαινόλες, όπως οι φλαβόνες, η ρεσβερατρόλη και οι ανθοκυανίνες.
Ζητήσαμε από την Μπέτυ Βερβαινιώτη, χημικό – οινολόγο και καθηγήτρια των ΣΑΕΚ (Σχολές Ανωτέρας Επαγγελματικής Κατάρτισης) Τρίπολης και Άστρους, Κοσμετολογίας, Οργανικής Χημείας και Φυσικών και Χημικών Διεργασιών, στην ειδικότητα «Τεχνικός Φαρμάκων, Καλλυντικών και Παρεμφερών Προϊόντων», να μας αναλύσει τα μέρη του σταφυλιού δίνοντάς μας ενδεικτικές αναφορές για τη χρήση των στοιχείων του και τη συνεισφορά τους στα καλλυντικά.
-
Κουκούτσια:
Προανθοκυανιδίνες: Έντονα αντιοξειδωτικές, μάχονται τις ελεύθερες ρίζες, έχουν αντιγηραντικές ιδιότητες και μειώνουν τις λεπτές ρυτίδες.
Λινολεϊκό οξύ: Ενισχύει την ενυδάτωση, έχει αντιφλεγμονώδη δράση και βοηθά στην αναδόμηση των κυττάρων.
Βιταμίνη Ε: Προστατεύει από τη UV ακτινοβολία, έχει αντιφλεγμονώδη δράση και βοηθά στην επούλωση των πληγών.
Φλαβονοειδή: Προστατεύουν από τη UV ακτινοβολία, είναι αντιφλεγμονώδη, αντιοξειδωτικά και αντιμικροβιακά.
Τανίνες: Συσφίγγουν το δέρμα και μειώνουν τους ερεθισμούς, ενώ είναι και αντιοξειδωτικές.
Σταφυλοκουκουτσέλαιο: Χρησιμοποιείται στα καλλυντικά για την ελαφριά του υφή, την εύκολη απορρόφηση και τις ενυδατικές του ιδιότητες χωρίς να φράσσει τους πόρους. Χρησιμοποιείται σε κρέμες και ορούς για την πρόληψη της γήρανσης του δέρματος και τη βελτίωση της ελαστικότητας του δέρματος. Είναι ευεργετικό για τους λιπαρούς τύπους δέρματος, καθώς βοηθά στην εξισορρόπηση της παραγωγής λιπαρότητας και έχει αντιμικροβιακές ιδιότητες.
*Τα έλαια των κουκουτσιών είναι ανεπιθύμητα στο κρασί, καθώς μπορεί να προσδώσουν δυσάρεστη/πικρή γεύση. Ωστόσο, είναι έντονα αντιοξειδωτικά και γι’ αυτό χρησιμοποιούνται σε καλλυντικά.
-
Χυμός και σάρκα σταφυλιού
Πολυφαινόλες: Όπως τα φλαβονοειδή και η ρεσβερατρόλη.
Είναι ισχυρά αντιοξειδωτικά και εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες, αποτρέποντας το οξειδωτικό στρες που μπορεί να οδηγήσει στη γήρανση του δέρματος. Παράλληλα, προστατεύουν το δέρμα από τις περιβαλλοντικές βλάβες που προκαλούν οι ακτίνες UV, η ρύπανση και άλλοι εξωτερικοί παράγοντες. Βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής και είναι ευεργετικές για το ευαίσθητο δέρμα ή την ακμή ή τη ροδόχρου ακμή. Συμβάλλουν στην αντιγήρανση και στην καταπολέμηση της εμφάνισης λεπτών γραμμών και ρυτίδων, προωθώντας την ανάπλαση του δέρματος και την παραγωγή κολλαγόνου.
Τρυγικό οξύ, κιτρικό και μηλικό οξύ: Βοηθούν στην απολέπιση του δέρματος, αφαιρώντας τα νεκρά κύτταρα και προάγοντας μια πιο λεία και λαμπερή επιδερμίδα.
Βιταμίνη C: Προσφέρει αντιοξειδωτική προστασία και βοηθά στη μείωση της υπερμελάγχρωσης, όπως οι μαύρες κηλίδες ή οι ηλιακές κηλίδες, οδηγώντας σε πιο ομοιόμορφο τόνο δέρματος και πιο φωτεινή επιδερμίδα. Διεγείρει την παραγωγή κολλαγόνου, βελτιώνοντας την ελαστικότητα του δέρματος και συμβάλλοντας στη σύσφιξή του, μειώνοντας έτσι την εμφάνιση των ρυτίδων και τη χαλάρωση. Η βιταμίνη C στον χυμό σταφυλιού χρησιμοποιείται σε προϊόντα για τη λάμψη του δέρματος. Τέλος, τα οξέα παρέχουν ήπια απολέπιση, βοηθώντας στην απομάκρυνση των νεκρών κυττάρων του δέρματος.
Μικρές ποσότητες βιταμίνης Α (ρετινόλη) και βιταμίνης Κ: Η βιταμίνη Α βοηθά στην ανανέωση των κυττάρων, προάγοντας την παραγωγή νέων κυττάρων του δέρματος. Βοηθά επίσης στη μείωση της ακμής και στη βελτίωση της υφής του δέρματος, αποτρέποντας τη συσσώρευση νεκρών κυττάρων στους πόρους. Η βιταμίνη Κ είναι γνωστή για τον ρόλο της στη μείωση των μαύρων κύκλων και των μωλώπων. Μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της ελαστικότητας του δέρματος και στη μείωση της εμφάνισης σπασμένων τριχοειδών αγγείων ή φλεβών αράχνης.
Μέταλλα (κάλιο, μαγνήσιο): Το κάλιο βοηθά στη διατήρηση των σωστών επιπέδων ενυδάτωσης στο δέρμα και υποστηρίζει τη φυσική λειτουργία φραγμού του. Το μαγνήσιο μειώνει τον ερεθισμό και τη φλεγμονή, ενώ προάγει μια πιο ήρεμη επιδερμίδα και υποστηρίζει την υγιή λειτουργία του δέρματος.
-
Φλοιός σταφυλιού
Κυτταρίνη, πηκτίνες, πρωτεΐνες, κιτρικό οξύ, λίγο τρυγικό οξύ, πολυφαινόλες (ρεσβερατρόλη, ανθοκυάνες, φλαβονοειδή).
Ρεσβερατρόλη: Ενισχύει την καταπολέμηση ελεύθερων ριζών και τη μείωση ρυτίδων και προστατεύει από τη UV ακτινοβολία. Χρησιμοποιείται σε κρέμες και ορούς για αντιγήρανση.
Εκχύλισμα φλοιού σταφυλιού: Χρησιμοποιείται σε κρέμες και ορούς για τις αντιφλεγμονώδεις και καταπραϋντικές του ιδιότητες.
Η ιδέα υλοποιήθηκε το 2009 και είναι η πρώτη σειρά wine skincare που κυκλοφόρησε από ελληνικό οινοποιείο. Τα καλλυντικά δημιουργούνται από τα σταφύλια των ιδιόκτητων αμπελώνων του οινοποιείου, αντανακλώντας τη συνολική ποιότητα και τη φιλοσοφία του.
Η γκάμα περιλαμβάνει από κρέμες προσώπου και ορούς για ενυδάτωση, αντιγήρανση, λάμψη και σύσφιξη μέχρι μάσκες ενυδάτωσης, ξηρό λάδι θρέψης, body scrub και body lotion, όλα σε οικολογική συσκευασία. Εντυπωσιακό είναι και το wellness room που δημιουργήθηκε το 2016 μέσα στο οινοποιείο, προσφέροντας υπηρεσίες ευεξίας όπως η σταφυλοθεραπεία προσώπου, πηγαίνοντας την έννοια του οινοτουρισμού ένα βήμα παραπέρα, αποσπώντας μάλιστα το 2024 το χρυσό μετάλλιο στην κατηγορία Winetourism στα Tourism Awards.
Στην αγορά σήμερα υπάρχουν και αλλά παραδείγματα, όπως τα Miss Nana Wolf Grape Spa της Νανάς Λύκου, του ομώνυμου οινοποιείου, αλλά και μεγάλων εταιρειών όπως ο Κορρές και η Apivita, εντός συνόρων, ή η Caudalie, που διατηρούν grape-based σειρές ή προϊόντα περιποίησης.
