Η Santo Wines, είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός κρασιού στο νησί με συνολική ετήσια παραγωγή 500.000 φιαλών. Ο συνεταιρισμός ιδρύθηκε για πρώτη φορά το 1911 ως Ταμείο Προστασίας Οίνου και Αμπελιών Σαντορίνης, αλλά το οινοποιείο για να στεγάσει την Ένωση Συνεταιρισμών Σαντορίνης, εκπροσωπώντας τους καλλιεργητές του νησιού με περισσότερα από 1000 μέλη, χτίστηκε το 1951 και το 1992 μεταφέρθηκε στο σημερινό κτίριο.
Σήμερα, η επιχείρηση βρίσκεται σε διαδικασία αναβάθμισης του εμπορικού σήματος, και έχει διαχωριστεί σε Santo Wines και Santo Taste, με τη δεύτερη να αφορά τα προϊόντα ΠΟΠ (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης) του νησιού, που περιλαμβάνουν το διάσημο ντοματάκι Σαντορίνης και τη φάβα, πρoϊόντα που φιλοξενούνται τυποποιημένα στο κατάστημα delicatessen που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του οινοποιείου.
Το εντυπωσιακό σύγχρονο κτήριο βρίσκεται κοντά στο χωριό Πύργος με μια θέα προς την καλντέρα που κόβει στην κυριολεξία την ανάσα. Είναι περιτριγυρισμένο από μικρούς αμπελώνες φυτεμένους σε κουλούρες, την παραδοσιακή μέθοδο καλλιέργειας σταφυλιών στη Σαντορίνη. Κάθε χρόνο, το οινοποιείο υποδέχεται περισσότερους από 900.000 επισκέπτες από όλο τον κόσμο που επιθυμούν να δοκιμάσουν τα κρασιά ενώ προσφέρεται η δυνατότητα γεύματος στο εστιατόριο του οινοποιείου. Η θέα από τα τραπέζια του εστιατορίου είναι μοναδική. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς καλύτερο μέρος για να δοκιμάσει τα ιδιαίτερα κρασιά του νησιού, αγναντεύοντας το βαθύ γαλάζιο και το νησάκι της Καμένης στο βάθος, όπου βρίσκεται το ηφαίστειο.
Tα σταφύλια προέρχονται από ιδιόκτητους βιολογικούς αμπελώνες στους οποίους καλλιεργούνται κυρίως Αϊδάνι, Αθήρι και Μαυροτράγανο, αλλά και από συνεργαζόμενους αμπελώνες των αμπελουργών- μελών του Συνεταιρισμού. Το οινοποιείο χρησιμοποιεί ακόμη ενοικιαζόμενους αμπελώνες, οι οποίοι καλλιεργούνται βιολογικά.
Το σύγχρονο οινοποιείο βαρύτητας, το οποίο λειτουργεί υπό την επίβλεψη του επικεφαλής οινολόγου Νίκου Βαρβαρίγου, φιλοξενεί από ανοδείξωτες δεξαμενές ως και αμφορείς, για την παραγωγή μιας ευρείας γκάμας διαφορετικού στυλ κρασιών που κυμαίνονται από ελαφριά αφρώδη εως ξηρά, λευκά και ερυθρά, τυπικά Ασύρτικα της Σαντορίνης και γλυκά και ημίγλυκα.
Η Καμένη, ετικέτα που παίρνει το όνομα της από το νησί όπου βρίσκεται το ηφαίστειο, παράγεται από την ποικιλία Μανδηλάρι, από σταφύλια που λιάζονται για δύο ημέρες και στην συνέχεια ακολουθούν κανονική ερυθρή οινοποίηση, ένα κρασί με αρώματα σταφίδας, αποξηραμένων κόκκινων φρούτων και δαμάσκηνου. Στα βαρέλια παλαιώνει επίσης και το Ασύρτικο Grand Reserve, το οποίο προέρχεται από αμπέλια άνω των 100 ετών και παλαιώνει για ένα χρόνο στο βαρέλι.
Μια από τις πιο αγαπημένες ετικέτες του οινοποιείου, η Ειρήνη (προέρχεται από την Αγία Ειρήνη, την αγία για την οποία πήρε το όνομα το νησί της Σαντορίνης), παλαιώνει για 18 μήνες σε βαρέλια σε αυτό το κελάρι. H παραγωγή είναι μικρή, μόλις 3000 φιάλες, και τα σταφύλια προέρχονται από αμπελώνες 70- 80 ετών που βρίσκονται στο Μεγαλοχώρι. Είναι το πρώτο κρασί ΠΟΠ που εμφιαλώθηκε στο οινοποιείο το 1983. Το γλυκό επιδόρπιο κρασί του οινοποιείου, το γνωστό Vinsanto, παλαιώνει επίσης σε βαρέλι στο κελάρι για τουλάχιστον τρία χρόνια. Στο πωλητήριο του οινοποιείου μπορεί κανείς να βρεί τα παλαιότερα Vinsanto, εως και του 1993.
Wine tasting
- Aφρώδες Brut 2022. Ένα αφρώδες από 100% Ασύρτικο που παράγεται με την παραδοσιακή μέθοδο. Αρώματα πυρηνόκαρπων και πράσινων φρούτων. Τα σταφύλια προέρχονται από πράσινο τρύγο από αμπελώνες του Πύργου. Είναι εξαιρετικό απεριτίφ, αλλά μπορεί να συνοδεύσεις θαυμάσια φρέσκα θαλασσινά, όπως μύδια και στρείδια.
- Σαντορίνη2022. 100% Ασσύρτικο δεξαμενής, η πιο παραδοσιακή έκφραση της Σαντορίνης. Εντονη ορυκτότητα στη μύτη και το στόμα, όπου διακρίνεται και μια χαρακτηριστική αλμύρα και αρώματα εσπειριδοειδών. Συνοδεύει τέλεια θαλασσινά και ψάρια.
- Σαντορίνη Selection Cuvee 2021. 100% Aσύρτικο δεξαμενής, που προέρχεται από την καλύτερη δεξαμενή της κάθε χρονιάς. Το κρασί παραμένει τουλάχιστον για 10 μήνες με τις οινολάσπες. Διατηρεί τον φρέσκο χαρακτήρα του Ασύρτικου αλλα με μεγαλύτερη πολυπλοκότητα. Συνδυάζεται με θαλασσινά, ψάρι και ωμό σολωμό.
- Nυχτέρι 2022. 85% Ασύρτικο, 10%Αθήρι, 5% Αιδάινι. Το κρασί ζυμώνει σε βαρέλια στα οποία στη συνέχεια παλαιώνει για έξι μήνες. Εκφραστικά ανθικά αρώματα, μαζί με αρώματα από πράσινο μήλο, αχλάδι, λεμόνι. Ξηρό, με τραγανή, δροσιστική οξύτητα, σε αρμονία με ανθικές και φρουτώδης νότες. Διακριτικές νότες δρυός, συνεισφέρουν στη ένταση και την πολυπλοκότητα στο στόμα.Συνοδεύει τηγανητά ψάρια αλλά και λευκά κρέατα.
- Σαντορίνη Grand Reserve 2021. 100% Aσύρτικο από αμπελοτόπι 100 ετών που βρίσκεται στο Ακρωτήρι. Παλαιώνει ένα χρόνο στο βαρέλι και ένα χρόνο στη φιάλη. Στη μύτη διακρίνονται αρώματα βοτάνων όπως τσάι του βουνού και ώριμων εσπεριδοειδών, ένα δομημένο κρασί με ζωηρή οξύτητα. Συνοδεύει λιπαρά ψάρια ή ψητό λευκό κρέας με κρεμώδεις σάλτσες, καθώς και ψητό κόκκινο κρέας με μυρωδικά.
- Κονταράδες Single Vineyard 2022. 100% Ασύρτικο από αμπελώνα 80 ετών που βρίσκεται στο Μεγαλοχώρι. Παραμένει σε αμφορείς για 12 μήνες με τις οινολάσπες. Ωριμα φρούτα στη μύτη, λιπαρότητα στο στόμα, πολύ καλή οξύτητα και λίγη ορυκτότητα. Συνοδεύει ψάρια και θαλασσινά.
- Vinsanto 2012 85% Ασύρτικο, 15% Αϊδάνι. Προέρχεται από λιαστά σταφύλια που λιάζονται στις ταράτσες του οινοποιού, οινοποιείται σε βαρέλι όπου και παραμένει για 72 μήνες, ενώ η παλαίωση του συνεχίζεται και στη φιάλη. ΄Εντονα αρώματα σοκολάτας, τόφου και καφέ , ένα πολύ γεμάτο στόμα με αρώματα μαρμελάδας. Συνοδεύει αποξηραμένα φρούτα, τυριά, γλυκά.
