Η εταιρεία CorkCycle έκανε το ντεμπούτο της σε μεγάλο οινικό event στην πρόσφατη εκδήλωση Peloponnese Wine Festival, όπου ανέλαβε να συγκεντρώσει τους φελλούς από τις φιάλες των οινοποιείων που συμμετείχαν και να τους δώσει μια δεύτερη ευκαιρία χρήσης. Η εταιρεία ξεκίνησε τη λειτουργία της την περασμένη χρονιά με ιδρυτές τον Δημήτρη Αξιώτη και την Τριανταφυλλιά Λέκκα και βασικός της στόχος είναι να γίνει ένα ακόμα εργαλείο στα χέρια των εταιρειών που θέλουν να μειώσουν το αποτύπωμα των αερίων του θερμοκηπίου.

Όπως συμβαίνει με όλα τα δέντρα, τα φελλόδεντρα είναι αποθήκες άνθρακα, οπότε η ανακύκλωση φελλών αφενός αφήνει ανέπαφες τις αποθήκες, αφετέρου δίνει πρώτη ύλη για νέα προϊόντα, όχι όμως νέα πώματα κρασιού. Στη δεύτερη ζωή του ο φελλός δεν ξαναγίνεται πώμα. Γίνεται όμως έπιπλα, παπούτσια, παιδικά παιχνίδια και μονωτικά υλικά. Το ταξίδι του φελλού αρχίζει συχνά από την Πορτογαλία, μια από τις μεγαλύτερες παραγωγούς φελλού παγκοσμίως και η εταιρεία CorkCycle φροντίζει ώστε το υλικό που συλλέγει να καταλήγει πάλι εκεί.

Όπως λέει ο Δημήτρης Αξιώτης «Δεν υπάρχει ανώτερο όριο για τα φορτία φελλού, ενώ το κατώτερο όριο είναι 500 κιλά». Ενώ όμως η μάζα φελλού φαντάζει μικρή, η χαμηλή πυκνότητα του υλικού έχει μεγάλο όγκο. Αυτός είναι ο λόγος που η CorkCycle νοικιάζει αποθηκευτικό χώρο, όπου συγκεντρώνει τους φελλούς που συλλέγει από οινικά events, ξενοδοχεία και άλλους χώρους, όπου υπάρχει μεγάλη κατανάλωση κρασιού. Στο χώρο όπου συλλέγεται το υλικό, η CorkCycle τοποθετεί είτε ένα μικρό ξύλινο κουτί συλλογής, το οποίο απευθύνεται κυρίως στον καταναλωτή, είτε μεγαλύτερα κουτιά συλλογής. Όταν τα κουτιά συλλογής γεμίσουν, η εταιρεία αναλαμβάνει να τα αδειάσει και να τα μεταφέρει στον αποθηκευτικό της χώρο, από όπου θα ταξιδέψουν για Πορτογαλία.

Δεν υπάρχει ανταποδοτικό τέλος ανακύκλωσης για το φελλό

Σε αντίθεση με άλλα υλικά, όπως το αλουμίνιο ή το πλαστικό, για την ανακύκλωση των οποίων οι εταιρείες που φροντίζουν για την ανακύκλωση τους ενισχύονται με το ανταποδοτικό τέλος ανακύκλωσης, η ανακύκλωση φελλού δεν έχει ανταποδοτικό τέλος. Άρα, το σύνολο των λειτουργικών εξόδων της CorkCycle καλύπτεται από τα έσοδα της επιχειρηματικής της δραστηριότητας.

Στο Peloponnese Wine Festival για παράδειγμα, όπως μας είπε η Μαριάννα Μακρύγιαννη, συν-διοργανωτής της έκθεσης, η CorkCycle δεν είχε καμία οικονομική απαίτηση για να συλλέξει τους φελλούς. Το αν μια συμφωνία θα έχει κάποιο τίμημα για τη συλλογή, εξαρτάται κυρίως από τη δυσκολία της διαδικασίας συλλογής. Υπάρχουν μάλιστα και περιπτώσεις που η δυσκολία αυτή μπορεί να είναι πολύ μεγάλη, για παράδειγμα αν έχουμε να κάνουμε με πολύ μικρές ποσότητες σε περιοχή μακριά από την Αθήνα, οπότε μια συμφωνία είναι ασύμφορη και για τα δύο μέρη. Σε αυτή τη φάση, σημεία συλλογής υπάρχουν στην Αττική, τη Χαλκιδική, την Πελοπόννησο και την Κρήτη, ενώ γίνονται συζητήσεις για Κέρκυρα, Ρόδο και Σαντορίνη.

Στη Βόρεια Αμερική υπάρχει ένα πετυχημένο project

Το 2008, η Καναδική εταιρεία κατασκευής παπουτσιών SOLE, αποφάσισε να δημιουργήσει την θυγατρική ReCORK με στόχο την ανακύκλωση φυσικού φελλού. Σήμερα, η ReCORK είναι η μεγαλύτερη εταιρεία σε αυτόν τον τομέα στη Βόρεια Αμερική, έχοντας ανακυκλώσει πάνω από 136 εκατομμύρια φελλούς. Όλη η ποσότητα των φελλών που συλλέγονται χρησιμοποιούνται στην κατασκευή παπουτσιών της SOLE, η οποία γίνεται στον Καναδά, οπότε το υλικό δεν ταξιδεύει σε μεγάλες αποστάσεις για να μεταποιηθεί.

Ένα δεύτερο παράδειγμα είναι η δράση συλλογής φελλών που ξεκίνησε η Waitrose σε 7 καταστήματά της στην Αγγλία, τον περασμένο Οκτώβριο. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της διοίκησης, οι πελάτες της Waitrose θα μπορούσαν να φέρνουν για ανακύκλωση ως και 25 εκατομμύρια φελλούς ετησίως. Οι αναφερόμενες ποσότητες είναι μια σταγόνα στον ωκεανό, μπροστά στον αριθμό των φιαλών που πωλούνται ετησίως, το οποίο σημαίνει ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για την ανάπτυξη της ανακύκλωσης φελλών. Το ερώτημα είναι, αν υπάρχει και η ανάλογη διάθεση από τα εμπλεκόμενα μέρη και κυρίως από τους καταναλωτές κρασιού.