H Alessandra Priante, διευθύντρια του Περιφερειακού Τμήματος Ευρώπης του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, μας έκανε εντύπωση με τα στοιχεία που έδωσε στο 3ο Συνέδριο Οινοτουρισμού στη Νεμέα. Μίλησε στο Grape για το πώς διαμορφώνεται η μετά Covid εποχή στον οινοτουρισμό παγκοσμίως και μας αποκάλυψε ότι το αγαπημένο της κρασί έρχεται από την πατρίδα της και έχει… τυχαία το όνομά της· λέγεται PRIANTE. Είναι ένα κρασί από την περιοχή της Απουλίας στην Ιταλία. Κόκκινο, δυνατό και ειλικρινές. Όπως η ίδια.
Πηνελόπη Κατσάτου Ποιες ήταν οι εντυπώσεις σας από το Συνέδριο Οινοτουρισμού στη Νεμέα;
Alessandra Priante Συνέδρια όπως αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικά για την ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών, και επικροτούμε το ελληνικό Υπουργείο Τουρισμού για τη διοργάνωση μιας εκδήλωσης που αναμφίβολα θα συμβάλει στην περαιτέρω ανάπτυξη του οινοτουριστικού τομέα στην Ελλάδα. Η προώθηση των τοπικών προϊόντων συμβάλλει πολύ ουσιαστικά στην ανάδειξη των προορισμών.
ΠΚ Πού βρίσκεται η Ελλάδα στον παγκόσμιο οινοτουριστικό χάρτη;
AP Το 2021, η Ελλάδα αναδείχθηκε έκτος οινοτουριστικός προορισμός στον κόσμο από την εφαρμογή Bounce. Η αξιολόγηση βασίστηκε στα ακόλουθα κριτήρια: κατανάλωση και παραγωγή κρασιού, αμπελώνες και περιηγήσεις κρασιού και μέσο κόστος ενός μπουκαλιού κρασιού σε σύγκριση με την ποιότητά του, που βαθμολογήθηκε από λάτρεις. Η ίδια μελέτη έδειξε ότι η Ελλάδα έχει τη δεύτερη υψηλότερη βαθμολογία στις ξεναγήσεις κρασιού στον κόσμο. Γενικότερα, η ελληνική παραγωγή κρασιού αυξήθηκε πάνω από 8% το 2021 σε σύγκριση με το 2020, αναμφίβολα τη χειρότερη χρονιά της πανδημίας Covid-19. Η παραγωγή κρασιού χωρίς γεωγραφική προέλευση έφτασε το 65,93% της συνολικής παραγωγής και ακολουθούν οι οίνοι Προστατευόμενης Γεωγραφικής Προέλευσης (16,84% του συνόλου) και οι ποικιλιακοί οίνοι, με 8,9% της συνολικής παραγωγής. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ελληνικής κυβέρνησης, ο τουρισμός αντιπροσωπεύει το 18% του ελληνικού ΑΕΠ και ο οινοτουρισμός καταλαμβάνει αυξανόμενο μερίδιο αυτού του ποσοστού.
ΠΚ Πόσο έχει επηρεάσει ο κορονοϊός τον οινοτουρισμό παγκοσμίως;
AP Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι περισσότερα από τα μισά οινοποιεία παρατήρησαν μείωση του εισοδήματός τους κατά 50% ή περισσότερο. Το 47% των οινοποιείων σημείωσε μείωση άνω του 90% στους διεθνείς επισκέπτες και επιπλέον 33% παρατήρησε μείωση άνω του 50%. Το αποτέλεσμα δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη στο πλαίσιο των επιπτώσεων της πανδημίας στον κλάδο συνολικά: το 2020 και το 2021, οι διεθνείς αφίξεις τουρισμού έπεσαν κατακόρυφα σε επίπεδα άνω του 70%, κάτω από τα προ πανδημίας επίπεδα. Εκατομμύρια μικρομεσαίες επιχειρήσεις υπέστησαν αμετάκλητες ζημίες. Αυτό που είναι ενθαρρυντικό είναι ότι το 16% των οινοποιείων είτε δεν βλέπουν σημαντική αλλαγή στο εισόδημά τους είτε έχουν δει ακόμη και αύξηση των εσόδων τους.
ΠΚ Ποια είναι τα βασικά βήματα που πρέπει να ακολουθήσει μια χώρα για την προώθηση του οινοτουρισμού;
AP Εκπαίδευση και αυθεντικότητα είναι τα βασικά συστατικά της επιτυχίας. Δημόσιος και ιδιωτικός τομέας πρέπει να συμπράξουν. Ο UNWTO πιστεύει στις δυνατότητες του αγροτικού τουρισμού και υποστηρίζει κάθε προσπάθεια για την περαιτέρω ανάπτυξη του βιώσιμου οινοτουρισμού. Η εκπαίδευση και η συμμετοχή του τοπικού πληθυσμού είναι καθοριστικές. Άλλωστε τι αναζητούν οι τουρίστες στις μέρες μας; Εμπειρίες, που μπορούν να συλλέξουν μέσα από τις τοπικές γεύσεις. Σύμμαχος μπορεί να είναι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και προσωπικότητες των μέσων ενημέρωσης που θα βοηθήσουν τους προορισμούς να αυξήσουν την απήχησή τους.
ΠΚ Περιφέρεια-χώρα που θα ήταν πρότυπο για τις υπόλοιπες;
AP Είναι δύσκολο και μάλλον θα ήταν άδικο να επιλέξω μόνο μία. Από τη θέση που έχω, εξάλλου, συνεργάζομαι με περισσότερες από 40 χώρες, πολλές από τις οποίες παράγουν μερικά από τα πιο γνωστά κρασιά στον κόσμο. Η κλιματική αλλαγή είχε τεράστιο αντίκτυπο στη βιομηχανία κρασιού. Μέρη όπως η Αγγλία, ιστορικά ακατάλληλα για παραγωγή εκλεκτού κρασιού, τοποθετούνται στον παγκόσμιο οινοπαραγωγικό χάρτη. Περιοχές όπως η Βουργουνδία, το Μπαρόλο, η Καμπανία και οι κοιλάδες του Μόζελ και του Ρήνου στη Γερμανία, όπου κάποτε οι αμπελώνες ήταν σπάνιοι, τώρα έχουν σταθερή παραγωγή εξαιρετικών κρασιών. Βέβαια, αυτή η περίοδος ευημερίας έχει εκτοξεύσει τις αξίες της γης (και τις τιμές του κρασιού) στα ύψη και έχει μετατρέψει τους αγρότες και τους οινοποιούς σε παγκόσμιους σούπερ σταρ.
ΠΚ Σχέδια και στρατηγικές οινοτουρισμού για την επόμενη δεκαετία;
AP Την επόμενη δεκαετία αναμένουμε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση της ζήτησης στον οινοτουρισμό. Οι τουρίστες –ιδιαίτερα μετά την περίοδο της πανδημίας– αναζητούν επαφή με τη φύση. Την αύξηση των επισκεπτών, όμως, πρέπει να συμπληρώσουν δραστηριότητες που θα φέρουν στο μέλλον περισσότερες θέσεις εργασίας στα οινοποιεία αλλά και στις τοπικές κοινωνίες.
ΠΚ Αγαπημένη περιοχή – κρασί;
AP Αδύνατον να διαλέξεις μόνο ένα! Μου αρέσουν τα πορτογαλικά κρασιά και η κοιλάδα Ντούρο, Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και μία από τις παλαιότερες περιοχές κρασιού στον κόσμο. Είναι σίγουρα ανάμεσα στα αγαπημένα μου. Με εξέπληξαν επίσης πολύ ευχάριστα τα ελληνικά κρασιά, ιδιαίτερα το Ασύρτικο της Σαντορίνης. Εάν επρόκειτο να επιλέξω την αγαπημένη μου περιοχή κρασιού στην πατρίδα μου, την Ιταλία, είναι το Πιεμόντε. Πιστεύω ότι η γαστρονομία και το κρασί μπορούν πραγματικά να μεταδώσουν την ιστορία των περιοχών τους και η εξερεύνηση νέων τόπων, επίσης μέσω των κρασιών τους, είναι πάντα μια πλούσια εμπειρία.
