Σε μία από τις πτήσεις που απογειώθηκαν από το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος της Αθήνας, τη Δευτέρα 8 Μαΐου με προορισμό τη Νέα Υόρκη, επιβιβάστηκαν τρεις γυναίκες. Η Κατερίνα Μποσινάκη, η Θεοδώρα Ρούβαλη και η Σωσάννα Κατσικώστα έχουν ένα κοινό όραμα και πολλά που τις ενώνουν: Είναι νέες γυναίκες, οινοποιοί, αγαπάνε τον τόπο τους και το κρασί και δραστηριοποιούνται σε δύο οινικές ζώνες της Πελοποννήσου. Στην Μαντινεία η Κατερίνα και στην Αιγιάλεια η Σωσσάνα και η Θεοδώρα. Για δεύτερη φορά σε λίγους μήνες συμπράττουν για την προώθηση των κρασιών τους στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.
Στις επόμενες 10 μέρες θα βρεθούν στη Νέα Υόρκη, το Μόντρεαλ και το Τορόντο. Έχουν 12 παρουσιάσεις και tasting των κρασιών τους και σημαντικά δείπνα με ανθρώπους που παίζουν ρόλο στην αγορά του κρασιού στις ΗΠΑ και στο μονοπώλιο του Καναδά. O σχεδιασμός, η οργάνωση και η υλοποίηση του προγράμματος έγιναν από την Bonello Athens Marketing & Communications με επικεφαλής την Ελένη Μπλούχου που είχε και την ιδέα για το project Greek Women Winemakers. Όπως μας λέει η ίδια, «το concept δούλεψε πάρα πολύ καλά πέρυσι και δίνει ίδια δείγματα και φέτος. Πέρα από τις ΗΠΑ και τον Καναδά, η τρίτη χώρα που απευθύνονται είναι το Ηνωμένο Βασίλειο, στο οποίο οι τρεις οινοποιοί έκαναν ήδη δράσεις στις αρχές του χρόνου -όπως και πέρυσι- και θα συνεχίσουν και μέσα στο καλοκαίρι. Υπήρξε ενδιαφέρον από εισαγωγείς και προχώρησαν σε συνεργασίες όπου δεν υπήρχαν ενώ αυξήθηκαν και οι τοποθετήσεις κρασιών τους».
Λίγο πριν φύγουν για τη Νέα Υόρκη, οι τρεις οινοποιοί, κάνουν μια αναδρομή στο περσινό τους ταξίδι. Και συμφωνούν ότι αν μπεις στην αγορά αυτή, αν «πάρεις το Μανχάταν» έχεις κάνει ένα σημαντικό βήμα όχι μόνο στο κομμάτι των πωλήσεων που καταγράφονται αλλά και στο prestige.
Θεοδώρα Ρούβαλη
Η Θεοδώρα Ρούβαλη, έχει αλλάξει πολλά τα τελευταία χρόνια στην ορεινή Αιγιάλεια. Βλέπει ως ευκαιρία εξωστρέφειας τη συμμετοχή στο πρόγραμμα και τις κοινές δράσεις.
«Το concept των τριών γυναικών οινοποιών στην Αμερική δούλεψε τελικά πολύ καλά. Ταξιδέψαμε μαζί, οργανώσαμε κάποια κοινά events (δείπνα με δημοσιογράφους και αγοραστές και γευσιγνωσίες) και παράλληλα η καθεμιά δούλευε και με τον εισαγωγέα της. Οι κοινές δράσεις πήγαν πολύ καλά καθώς ως ομάδα τριών νέων οινοποιών με διαφορετικά στυλ κρασιών, όλα από την Πελοπόννησο, μπορέσαμε να τραβήξουμε το ενδιαφέρον πολύ σημαντικών ανθρώπων που δύσκολα μεμονωμένα ένα οινοποιείο θα μπορούσε.
Κάθε μέρα ήμουν με διαφορετικό πωλητή από την εισαγωγική εταιρεία VOS που συνεργαζόμαστε και κάναμε επισκέψεις σε εστιατόρια και κάβες που ήδη ήταν τοποθετημένα τα κρασιά μας ή σε σημεία που θέλαμε να τοποθετηθούν. Η Νέα Υόρκη φαντάζει αλλιώς όταν με ένα βαλιτσάκι-ψυγείο γεμάτο κρασιά γυρνάς όλες τις γειτονιές, το μετρό της γίνεται η προέκταση των ποδιών σου. Αυτή η άμεση επαφή με τον εκεί κόσμο του κρασιού και το feedback σχετικά με τα κρασιά ήταν πολύ σημαντικά για μένα, έμαθα πολλά πράγματα και απέκτησα νέα ερεθίσματα.
Όλα αυτά βέβαια θέλουν τον χρόνο τους για να αποδώσουν καρπούς, η αγορά χρειάζεται σταθερή παρουσία. Οι μόνες δράσεις που «βλέπεις» άμεσα αποτέλεσμα είναι τα instore tastings, δηλαδή γευσιγνωσίες μέσα στις κάβες όπου ο κόσμος δοκιμάζει τα κρασιά και τα αγοράζει επί τόπου. Νιώθουν μεγάλο ενθουσιασμό που μπαίνουν στην κάβα της γειτονιάς τους και συναντάνε τον ίδιο τον οινοποιό που έχει ταξιδέψει από την άλλη άκρη του κόσμου. Δύσκολα θα φύγει κάποιος χωρίς να αγοράσει τουλάχιστον ένα μπουκάλι κρασί.
Οι Αμερικάνοι είναι πολύ ανοιχτοί και τους αρέσει να ανακαλύπτουν καινούρια πράγματα. Δεν γνωρίζουν πολλά για το ελληνικό κρασί αλλά γνωρίζουν την Ελλάδα και είναι πρόθυμοι να το δοκιμάσουν. Στη συνέχεια ενθουσιάζονται που τους αρέσει. Στις ΗΠΑ το ελληνικό κρασί έχει καταφέρει να μπει σε σημεία πολύ σημαντικά και δεν απευθύνεται μόνο στην ελληνική ομογένεια. Μου άρεσε πολύ το γεγονός το ότι εκεί δεν ένιωθα το κρασί ως ελιτίστικο προϊόν τόσο όσο το νιώθω σε χώρες της Ευρώπης».
Κατερίνα Μποσινάκη
Η Κατερίνα Μποσινάκη από το οικογενειακό οινοποιείο στο Στενό της Μαντινείας, βρέθηκε για πρώτη φορά στη Νέα Υόρκη. Ταξίδεψε γεμάτη επιφυλάξεις που προέκυπταν από συστάσεις φίλων και συνεργατών αλλά συνάντησε μια διαφορετική κατάσταση.
«Για κάποιους, ένα ταξίδι στην Νέα Υόρκη είναι ταξίδι ζωής. Το περιμένουν πώς και πώς. Για μένα ποτέ δεν ήταν, αλλά έγινε. Η αφορμή ήταν η δράση προώθησης της Κ.Ο.Α. (Κοινή Οργάνωση Αγοράς) Κρασιού. Ήταν η πρώτη συμμετοχή για το οινοποιείο μας σε πρόγραμμα προώθησης, μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Στην αρχή φοβόμουν τι θα συναντήσω ή πώς θα μας αντιμετωπίσουν. Είχαν φροντίσει για αυτό άνθρωποι του χώρου που την παρουσίαζαν ως μια πόλη που δύσκολα μπορείς να πουλήσεις ελληνικό κρασί. Θα πρέπει «να ιδρώσεις την φανέλα» αν θες να πουλήσεις στην Νέα Υόρκη μου έλεγαν και άλλα τέτοια.
Είναι πραγματικά, η αγορά που στοχεύουν όλα τα οινοποιεία του κόσμου! Όλοι είναι εκεί. Και δεν θα μπορούσαν αλλιώς. Το κρασί είναι ένα προϊόν που είναι απόλυτα συνδεδεμένο με την εστίαση και η εστίαση στην Νέα Υόρκη είναι κάτι το ασύλληπτο. Αυτή ήταν η εικόνα που είχα πριν βρεθώ εκεί. Και είναι πολύ κοντά στην πραγματικότητα.
Αυτό που δεν ήξερα είναι ότι στην Νέα Υόρκη θα συναντούσα τους λιγότερο δογματικούς ανθρώπους. Βρήκα ανθρώπους ανοιχτόμυαλους που είναι έτοιμοι να δοκιμάσουν και να πειραματιστούν, με επίγνωση πως δοκιμάζουν την προσπάθεια σου. Συναντήθηκα και γνώρισα ανθρώπους με απίστευτες γνώσεις στο κρασί, με εμπειρία στο χώρο των πωλήσεων που έδειχναν τρομερό ενδιαφέρον για το ελληνικό κρασί. Ναι, είχαν μια κάποια (συνήθως κακή) γνώμη για το ελληνικό κρασί εξαιτίας της ρετσίνας αλλά ήταν πρόθυμοι να την αλλάξουν. Όλοι τους, αφού δοκίμαζαν, παραδέχονταν πως πλέον θα πρέπει να έχουμε την αυτοπεποίθηση να σταθούμε πλάι σε κρασιά από όλο τον κόσμο και να δείξουμε πως το επίπεδο της ποιότητας μας είναι υψηλό.
Κάτι που επίσης έγινε σαφές στο ταξίδι μου είναι ότι το χρήμα εκεί κινεί τα πάντα και η εικόνα εξακολουθεί να έχει μεγάλη δύναμη. Η Νέα Υόρκη είναι business oriented. Το κρασί πάλι, όχι! Υπάρχει διαφορετική νοοτροπία. Το κρασί είναι προσωποπαγές και έχει σύνδεση με την γη. Η πόλη παραμένει δέσμια στην προ covid εποχή αλλά φαίνεται ξεκάθαρα και η ανάγκη της για αλλαγή. Αν μας δίδαξε κάτι ο covid αυτά τα δυο χρόνια είναι ότι είχαμε χάσει την σύνδεση μας με την φύση.
Για αυτό τον λόγο και το ταξίδι μας στην Αμερική ήταν τόσο επιτυχημένο. Γιατί μέσα σε ένα περιβάλλον που κυριαρχεί η εικόνα βρεθήκαμε τρεις νέες γυναίκες και με τη δουλειά μας συνδέσαμε όσους δοκίμασαν τα κρασιά, με την γη μας. Προσφέραμε ουσία λέγοντας τις δικές μας ιστορίες. Και τι σημαίνει αυτό; Ότι καταφέραμε να δώσουμε μια γευσιγνωστική εμπειρία με πολυπλοκότητες και νόημα. Όπου πολυπλοκότητες: είναι τα αρώματα, η γεύση, το σώμα, η δομή και η ισορροπία που τελικά συνθέτουν μια γευσιγνωστική εμπειρία και όπου νόημα: αυθεντικά, μοναδικά, ειλικρινή κρασιά που αποτυπώνουν τον τόπο τους. Και αυτό, μόνο εμείς οι ίδιες μπορούμε να το κάνουμε. Να μιλήσουμε για την προσπάθειά μας για να δουν όλοι το πάθος μας! Σαφέστατα μεγάλο ρόλο έπαιξε και το ότι η δράση ήταν κοινή. Νομίζω ότι η ομαδικότητα μας πάει περισσότερο. Πιστεύω ακράδαντα πως αν θέλουμε να φτάσουμε κάπου, καλά θα κάνουμε να μην βιαζόμαστε»
Σωσσάνα Κατσικώστα
Για τη Σωσσάνα Κατσικώστα από το οινοποιείο Αχαιών Οινοποιητική που βρίσκεται επίσης στην Αιγιάλεια η κατάκτηση της αμερικανικής αγοράς του κρασιού, μόνο εύκολη δεν είναι. Η ίδια μας λέει ότι: «Πριν το ταξίδι του 2022 είχα αγωνία να δω πώς είναι τα πράγματα στην Νέα Υόρκη μετά από 2 χρόνια covid. Είχαμε μια εικόνα από τους συνεργάτες μας, αλλά τελικά αυτό που εγώ εισέπραξα ήταν πιο απογοητευτικό. Είχα να πάω στην Νέα Υόρκη για δουλειά από τον Νοέμβριο του 2018. Πέρσι ήταν μια πόλη σχεδόν άδεια. Υπήρχαν μέρες που η κίνηση στους δρόμους ήταν ελάχιστη, οι πεζοί σχεδόν ανύπαρκτοι.
Πολλοί άνθρωποι εγκατέλειψαν την Νέα Υόρκη για να μετακομίσουν σε άλλες πολιτείες, με μικρότερο κόστος διαβίωσης. Η εστίαση αντιμετωπίζει σοβαρότατα προβλήματα λόγω έλλειψης προσωπικού.
Το ελληνικό κρασί βρίσκεται κυρίως σε ελληνικά εστιατόρια. Όχι ότι δεν μπαίνει και σε λίστες άλλων εστιατορίων (κυρίως οι τέσσερις ελληνικές ποικιλίες πρεσβευτές) αλλά χρειάζεται πολλή δουλειά ακόμα στο κομμάτι της ενημέρωσης, προβολής και προώθησης. Οι ελληνικές ποικιλίες κερδίζουν έδαφος όπως και οι συνέργειες και αυτό το διαπιστώσαμε από την θετική ανταπόκριση των καλεσμένων μας στις κοινές δράσεις.
Οι συναντήσεις με τους ανθρώπους του χώρου τόσο με τους Έλληνες όσο και με τους ξένους πήγαν καλά. Πουθενά δεν συνάντησα σνομπισμό ή υπεροψία, αντιθέτως όλοι ήταν θετικοί στο ελληνικό κρασί, ανοιχτοί να το δοκιμάσουν και να το γνωρίσουν.
Αυτό που δεν μου άρεσε, είναι ότι οι Έλληνες εισαγωγείς κρασιού έχουν μεγάλο ανταγωνισμό μεταξύ τους παρόλο που θεωρητικά απευθύνονται σε μια τεράστια αγορά και τελικά κάνουν κακό στο ίδιο το ελληνικό κρασί!
Τεράστια αγορά, παγκόσμιος ανταγωνισμός, πελώριες απαιτήσεις για την προώθηση και την στήριξή του ελληνικού κρασιού και δυστυχώς αυτά που γίνονται, φαίνονται λίγα. Θα έπρεπε άνθρωποι με γνώση για το ελληνικό κρασί να είναι καθημερινά στην αγορά και να το προωθούν, να δειγματίζουν και όχι αυτό να γίνεται μόνο όταν ταξιδεύουν εκεί οι Έλληνες οινοποιοί. Τέλος, θα πρέπει να στηριχθούν και να αναδειχθούν και άλλες ελληνικές ποικιλίες εκτός από τις τέσσερις βασικές».
Η αγορά των ΗΠΑ
Η επίμονη προσπάθεια για είσοδο σε μια τόσο δύσκολη αγορά εξηγείται μέσω των αριθμών. Η οινική σκηνή του Μανχάταν για παράδειγμα έχει τεράστια δυναμική. Όλοι καταναλώνουν κάτι που φαντάζει λογικό αν μιλάμε για μέσο εισόδημα κοντά στα 100.000 δολάρια. Με χιλιάδες εστιατόρια (η Νέα Υόρκη έχει συνολικά πάνω από 20.000) κάβες, καταστήματα λιανικής, είναι μια περιοχή που διαθέτει τα πάντα. Είναι ο απόλυτος στόχος. Αν τα καταφέρεις εκεί, δεν σε σταματάει τίποτα.
Η αγορά των ΗΠΑ θεωρείται η πιο σημαντική, καθώς εκεί γίνεται η μεγαλύτερη κατανάλωση κρασιού σε απόλυτα νούμερα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του OIV (Παγκόσμιου Οργανισμού Αμπέλου και Οίνου) το 2022 στις ΗΠΑ καταναλώθηκαν 33 εκατομμύρια εκατόλιτρα κρασί, ποσότητα που τις φέρνει στην πρώτη θέση παγκοσμίως. Η συνολική κατανάλωση κρασιού σε όλο τον κόσμο πέρσι μειώθηκε κατά 3% και στις ΗΠΑ ακολούθησαν την πτωτική τάση αλλά τα νούμερα παραμένουν τεράστια. Ο μεγάλος πληθυσμός από τη μία και η τεράστια τουριστική ανάπτυξη με επισκέπτες απ’ όλο τον κόσμο απ’ την άλλη, ανεβάζουν τη ζήτηση για κρασί στα ύψη. Η Νέα Υόρκη είναι από τους βασικούς καταναλωτές αν και στην κορυφή βρίσκεται η κοιλάδα της Νάπα, όπου παράγεται και το 80% του κρασιού των ΗΠΑ.
Αν και είναι στην κορυφή σε όγκο, οι ΗΠΑ στη μέση κατανάλωση ανά άτομο είναι χαμηλά, κοντά στη θέση 50 στον κόσμο. Με 12,4 λίτρα μέσο όρο ανά άτομο τον χρόνο είναι πολύ κοντά στα δικά μας νούμερα. Στην Ελλάδα ήπιαμε κατά μέσο όρο 12,6 λίτρα ανά άτομο το 2022.
Εξώφυλλο: “Entrance to Lincoln Tunnel, Night-Time”
Λάδι σε μουσαμά, έργο του Philip Pearlstein, 1992
© Metropolitan Museum of Art New York /Art Resource /Scala, Florence
