ΑΣΥΡΤΙΚΟ ΑΥΣΤΡΙΑΣ

© Austrian Wine / Robert Herbst

Νίκος Ιωαννίδης

Πώς θα μας φαινόταν αν σε λίγα χρόνια βρίσκατε σε μια λίστα Ασύρτικο από την Αυστρία; Θα μας ξάφνιαζε, το πιθανότερο. Είμαστε όμως τόσο μακριά από μια τέτοια στιγμή;

Η διάσημη εντός και εκτός συνόρων ελληνική ποικιλία έχει ξεκινήσει δειλά-δειλά μια διεθνή καριέρα, που περιλαμβάνει κυρίως εμφανίσεις σε μεσογειακές χώρες και άλλες θερμές περιοχές του πλανήτη. Ο Jim Barry το φύτεψε στην Αυστραλία το 2012, ενώ έχει βγει στην αγορά (ισως όχι ακόμα στην ελληνική) και με εκφράσεις από το Stellenbosch της Νότιας Αφρικής αλλά και από τη Sonoma στην Καλιφόρνια. Γάλλοι, Ισπανοί και Ιταλοί το φυτεύουν όπως λένε, για να δουν πώς τα πηγαίνει με τη ζέστη ενώ υπάρχουν μικρές φυτεύσεις και σε άλλες χώρες. Σιγά σιγά, όμως, το Ασύρτικο σπάει τα γεωγραφικά όρια και τα φράγματα των θερμών περιοχών.Έφυγε από την Ελλάδα, πήγε στον ιταλικό βορρά και το Alto Adige και τώρα κάνει μια μετάβαση στην άλλη πλευρά των Άλπεων, για να βρεθεί στην Αυστρία. Δεν είναι γνωστό αν πέρασε το τούνελ ή αν διάλεξε τη δύσκολη, αλλά εντυπωσιακή οδηγικά διαδρομή του Brenner Pass για να φτάσει μέχρι εκεί. Η ουσία, όμως, είναι ότι πλέον αποτελεί κομμάτι του πειραματικού αμπελώνα στο Domäne Wachau. Η κλιματική αλλαγή δημιουργεί νέες συνθήκες και οδηγεί τους οινοποιούς σε ρηξικέλευθες επιλογές. Το Domäne Wachau έχει δημιουργήσει έναν αμπελώνα με ποικιλίες σταφυλιού που θεωρούνται ασυνήθιστες για την περιοχή. Σταφύλια που είναι ταυτισμένα με τον ευρωπαϊκό νότο ταξιδεύουν στην κεντρική και τη βόρεια Ευρώπη και φυτεύονται σε νέους αμπελώνες. Το κλίμα αλλάζει ακόμη και σε περιοχές που είναι διάσημες για τα εξαιρετικά ψυχρού κλίματος κρασιά τους, όπως το Riesling και το Grüner Veltliner.
Ανοίγουμε μια παρένθεση για μια σύντομη ιστορική και γεωγραφική αναδρομή για να καταλάβουμε που βρισκόμαστε. Πάμε στο Schloss Johannisberg, στο Rheingau της Γερμανίας, για να δούμε την πέτρινη στήλη που δείχνει το γεωγραφικό πλάτος, είμαστε στις 50° βόρεια. Εκεί, στα όρια του ηλικίας 300 ετών αμπελώνα με Riesling, ήταν για αιώνες το βόρειο όριο της αμπελοκαλλιέργειας στην Ευρώπη. Πιο πάνω, το κρύο και ο πάγος δεν επέτρεπαν στα σταφύλια και σε πολλά άλλα φρούτα και λαχανικά να ωριμάσουν. Σήμερα, τα πράγματα έχουν αλλάξει τόσο πολύ, που αρκεί να πάμε λίγο νοτιότερα και πιο ανατολικά, πιο συγκεκριμένα στην Αυστρία, για να συναντήσουμε το περίφημο μεσογειακό κλίμα. Και αντί για Riesling θα έχουν (και) Ασσύρτικο.

Πειραματικός Αμπελώνας στο Domäne Wachau

Στο Wachau της Αυστρίας, πλέον φυτεύουν ποικιλίες «για να διαπιστώσουν ποιες θα είναι βιώσιμες όσο η κλιματική αλλαγή εξελίσσεται», όπως λέει ο οινολόγος του κτήματος, Heinz Frischengruber.

Η αλήθεια είναι ότι η άνοδος της θερμοκρασίας έχει αρχίσει να δημιουργεί προβλήματα σε ορισμένες μέχρι πρότινος κορυφαίες τοποθεσίες του Wachau, γύρω από το Dürnstein και το Loiben, οι οποίες πλέον πλήττονται από υπερβολική ζέστη και ξηρασία. Οι αμπελώνες μεγαλύτερου υψομέτρου, κοντά σε δασικές εκτάσεις, θεωρούνται πλέον ανερχόμενες περιοχές, χάρη στο ψυχρότερο μικροκλίμα τους. Ο πειραματικός αμπελώνας του Domäne Wachau βρίσκεται στο Hochseiber του Weißenkirchen, σε υψόμετρο που φτάνει έως τα 468 μέτρα. Η έκταση είναι διαμορφωμένη κυρίως σε αναβαθμίδες, καλύπτει περίπου 8,5 εκτάρια και βρίσκεται ακριβώς στην άκρη του δάσους.

Το κτήμα καλλιεργεί τον αμπελώνα οργανικά. Συνολικά έχουν βάλει 17 ποικιλίες σταφυλιού: Grenache Blanc, Marsanne, Roussanne και Clairette Blanche από τη Νότια Γαλλία, Albariño, Macabeo και Xarel-lo από την Ισπανία, Vermentino και Verdicchio από την Ιταλία, και – όπως είπαμε – Ασύρτικο από την Ελλάδα. Επιπλέον, καλλιεργούνται πολύ παλιές ποικιλίες όπως Chenin Blanc, Grüner Silvaner, Weisser Heunisch, Gelber Furmint, Gelber Orléans και Österreich Weiß, καθώς και η Souvignier Gris, μια ανθεκτική ποικιλία PiWi.

Το Wachau είναι μια στενή κοιλάδα που εκτείνεται ανάμεσα στο Waldviertel και το Dunkelsteiner Wald, όπου το κλίμα και η γεωλογία συνδυάζονται για να διαμορφώσουν τα μοναδικά χαρακτηριστικά των κρασιών της περιοχής.

Το κλίμα επηρεάζεται από δύο βασικές κλιματικές ζώνες: από τα δυτικά, ο αέρας προσφέρει στην περιοχή ήπιο ηπειρωτικό χαρακτήρα, με κρύους χειμώνες και ζεστά, ξηρά καλοκαίρια, ενώ τα νερά του Δούναβη εξισορροπούν τις θερμοκρασίες, ιδιαίτερα το καλοκαίρι. Από την άλλη πλευρά, από τα ανατολικά, οι ζεστές μάζες αέρα από την Παννονία μαλακώνουν το κλίμα, κυρίως τους χειμερινούς μήνες. © Austrian Wine / ManuGrafenauer

Στο γεωλογικό επίπεδο, το Wachau βασίζεται στο Βοημικό Μασίφ, τον αρχαιότερο γεωλογικό σχηματισμό της Αυστρίας, ο οποίος αποτελεί το θεμέλιο μιας προϊστορικής οροσειράς. Το υπέδαφος της περιοχής αποτελείται κυρίως από μιγματιτικό γρανιτικό γνεύσιο και παραγνεύσιο, πετρώματα που σχηματίστηκαν κάτω από έντονες πιέσεις και θερμοκρασίες και είναι πλούσια σε χαλαζία, αστρίο και μαρμαρυγία. Τα κρασιά που παράγονται εδώ διακρίνονται για τη μεταλλική τους ακρίβεια και την εκλεπτυσμένη φρουτώδη τους γεύση, κάτι που αποδίδεται στην εξαιρετική σύνθεση του εδάφους.

Αν τελικά αποδειχθεί ότι οι ποικιλίες αυτές είναι ανθεκτικές, όπως έγινε στο Κεντ της Αγγλίας με τις αφρώδεις εκδοχές των τριών σπουδαίων ποικιλιών της Καμπανίας (Chardonnay, Pinot Noir και Pinot Meunier) να κερδίζουν φανατικούς οινόφιλους σε όλο τον κόσμο, τότε μπορεί να ανοίξει νέος κύκλος συζήτησης. Θα τεθούν και πάλι στο τραπέζι ζητήματα όπως οι Ονομασίες Προέλευσης και Γεωγραφικές Ενδείξεις, οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί και η αναδυόμενη γεωγραφία της παγκόσμιας οινοπαραγωγής. Και εκεί θα αλάξουν πολλά.

Μέχρι τότε, είμαστε τυχεροί που μπορούμε να απολαμβάνουμε ένα δροσερό Ασύρτικο από τη Σαντορίνη, την Τήνο, την Εύβοια ή την ηπειρωτική Ελλάδα.

TAGS

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Με την εγγραφή σας στη λίστα των παραληπτών θα λαμβάνετε το newsletter του grape!

ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Νέες Ετικέτες

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Με την εγγραφή σας στη λίστα των παραληπτών θα λαμβάνετε το newsletter του grape!