Παγκόσμια Ημέρα Ξινόμαυρου – 1η Νοεμβρίου –Η γιορτή της πιο εμβληματικής ερυθρής ποικιλίας της Βόρειας Ελλάδας

Η 1η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Ξινόμαυρου (International Xinomavro Day), με πρωτοβουλία της Ένωσης Οινοποιών του Αμπελώνα της Βόρειας Ελλάδας. Πρόκειται για την πρώτη Διεθνή Ημέρα αφιερωμένη σε ελληνικό κρασί, μια αναγνώριση της ιδιαίτερης θέσης που κατέχει η ποικιλία στην οινική μας κληρονομιά.

Κάθε χρόνο τέτοια μέρα, οι οινοποιοί και οι λάτρεις του κρασιού υψώνουν τα ποτήρια τους γεμάτα Ξινόμαυρο — είτε λευκό, ροζέ, αφρώδες ή ερυθρό. Από τη Νάουσα και το Αμύνταιο μέχρι τη Ραψάνη και τη Γουμένισσα, αλλά και σε wine bars, εστιατόρια και οινοποιεία σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, πραγματοποιούνται εκδηλώσεις, γευσιγνωσίες και αφιερώματα. Το Ξινόμαυρο πλέον γιορτάζεται σε Λονδίνο, Παρίσι, Νέα Υόρκη, Τορόντο, αλλά και σε άλλες οινικές πρωτεύουσες του κόσμου, εκπροσωπώντας επάξια την ελληνική οινική κουλτούρα.

Το προφίλ της ποικιλίας

Το Ξινόμαυρο είναι μία σπάνια και ευγενική ερυθρή ποικιλία, με έντονη προσωπικότητα και πολυδιάστατο χαρακτήρα. Όπως υποδηλώνει το όνομά του — «ξινό» για την οξύτητα και «μαύρο» για το βαθύ του χρώμα — δίνει κρασιά με έντονη δομή, υψηλές τανίνες και εξαιρετική δυνατότητα παλαίωσης, που μπορούν να εξελιχθούν για δεκαετίες.

Η ποικιλία θεωρείται πολυδυναμική, καθώς μπορεί να εκφραστεί με πολλούς τρόπους: από λευκά blanc de noir και κομψά ροζέ, μέχρι αφρώδη ψυχρού κλίματος, φρέσκα φρουτώδη ερυθρά, αλλά και βαθιά, πολύπλοκα κρασιά παλαίωσης. Τελευταία εμφανίζονται και orange εκδοχές, ενώ δεν λείπουν και γλυκά ή ημιαφρώδη στυλ.

Το Ξινόμαυρο είναι μία από τις τέσσερις πρεσβευτικές ποικιλίες του ελληνικού κρασιού — μαζί με το Ασύρτικο, το Αγιωργίτικο και το Μοσχοφίλερο.

Οι κύριες περιοχές του Ξινόμαυρου

Νάουσα

Η καρδιά του Ξινόμαυρου χτυπά στη Νάουσα, την πρώτη ζώνη Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ). Με διαφορετικά υψόμετρα, εδάφη και μικροκλίματα — σε περιοχές όπως η Φυτειά και η Στράντζα αλλά και το Γιαννακοχώρι το Ροδοχώρι  και ο Παλιοκαλιάς— η περιοχή δίνει κρασιά με ευρύ φάσμα εκφράσεων. Από τα κλασικά, στιβαρά κρασιά με έντονες τανίνες μέχρι τις νεότερες, μοντέρνες και πιο φρουτώδεις και φρέσκες εκδοχές της νέας γενιάς.

Αμύνταιο

Η δεύτερη ΠΟΠ ζώνη του Ξινόμαυρου, στους αμπελώνες ανάμεσα στις λίμνες Βεγορίτιδα και Πετρών, χαρίζει κρασιά διαφορετικού χαρακτήρα. Το ψυχρό ηπειρωτικό κλίμα, η έντονη ηλιοφάνεια και οι χαμηλές θερμοκρασίες τη νύχτα δίνουν μερικά από τα πιο κομψά ροζέ και αφρώδη κρασιά της Ελλάδας.

Γουμένισσα & Ραψάνη

Στη Γουμένισσα, το Ξινόμαυρο συνδυάζεται με τη Νεγκόσκα (τουλάχιστον 20% στο χαρμάνι), προσδίδοντας στρογγυλότερες τανίνες και πικάντικο χαρακτήρα. Στη Ραψάνη, στους πρόποδες του Ολύμπου, συμμετέχει σε χαρμάνι με Σταυρωτό και Κρασάτο, δημιουργώντας κρασιά με βάθος, πολυπλοκότητα και μακρά δυνατότητα παλαίωσης.

Εκτός των ζωνών ΠΟΠ, η ποικιλία καλλιεργείται εκτεταμένα στο Βελβεντό, τη Σιάτιστα, την Καστοριά και τα Τρίκαλα, επιβεβαιώνοντας τη δυναμική εξάπλωσής της και πέρα από τη Μακεδονία.

Καλλιεργημένο σε πλαγιές που βλέπουν τον Όλυμπο και τον Βέρμιο, εκφράζει τη βόρεια ψυχή του ελληνικού κρασιού — στυφό, γενναιόδωρο, βαθύ, πάντα γοητευτικό.

Κι όπως κάθε χρόνο τέτοια μέρα, από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη μέχρι το Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη, οι φίλοι του κρασιού το γιορτάζουν με τον ίδιο τρόπο: με ένα ποτήρι Ξινόμαυρο στο χέρι.

Εκδηλώσεις γίνονται σε οινοποιεία αλλά και σε winebar, εστιατόρια και κάβες. Όπου βρίσκει κανείς ένα καλό κρασί, συνήθως συναντά κι ένα Ξινόμαυρο.